| Ostfriesisch | Deutsch | |
| "dat het ğīn sworerğkaid" sē däi bakker "dō hār häi 't brōd tau licht" | das hat keine Schwere sagte der Bäcker "da hatte er das Brot zu leicht" | |
| "fóóer d' hest 'n hoer an 't bek" sē däi fent wor up sīn mauer hum ūtsğul un sē: "fent! sğóómst dū dī näit säeğst tēgen dīn fóóer sīn snût fan bek!" | "Vater du hast ein Haar am Mund" sagte der Junge worauf seine Mutter ihn ausschimpfte und sagte: "Junge! schämst du dich nicht sagst an die Schnauze deines Vaters Mund!" (Spr.) | |
| 'T Hōğland | geogr.: Het Hogeland | |
| 'k kan 't näit róóken | ich kann es nicht treffen | |
| 'n 't króóm is fööl tau kōp | mit dem Wochenbett ist viel Aufwand verbunden | |
| 'n anhang an 't sangbauk | ein Anhang am Gesangbuch | |
| 'n bräed't törf | ein Stück Torf | |
| 'n bóós in 't bīdräigen | ein Meister des Betrügens | |
| 'n daukje föör 't blauden | ein Tropfen auf dem heißen Stein (Spr.: "ein Tüchlein für die Blutung") | |
| 'n dōden un 'n brūd däi mautent tau 't hūs hēr ūt | ein Toter und eine Braut müssen zum Haus heraus (Spr.) | |
| 'n fóóen bæær in 't gelóóeğ gēven | einen Krug Bier auf die Rechnung setzen | |
| 'n gat in 't bäin | eine offene Wunde am Bein | |
| 'n gēven pērd kikt 'n näit in 't bek | einem geschenkten Gaul schaut man nicht ins Maul (Spr.) | |
| 'n hürt pērd mit 'n läint swäeip dat rid't sğārp | Dinge die man selbst nicht besitzt wirken immer besser (Spr.: "ein gemietetes Pferd mit geliehener Peitsche reitet gut") | |
| 'n hūs is dür in 't unnerhollen | ein Haus ist teuer im Unterhalt, es ist teuer ein Haus instand zu halten | |
| 'n klap fööer 't gat | ein Klaps vor den Hintern | |
| 'n köökensğōn hóóntje köst't drei oirō pund | ein küchenfertiges Hähnchen kostet drei Euro pro Pfund | |
| 'n stük fan 't sğuftblad | ein Stück aus der Schulter | |
| 'n sğööt unner 't wóóter | fig. eine versteckte Provokation | |
| 'n wäidman het 'n gaud gerīf kan altaus prōten ōwer 't êrst wīf | ein Witwer hat einen guten Vorrat kann immerzu von der ersten Frau sprechen (Spr.) | |
| 'n ôğ mit in 't sājel hollen | mit einem Auge über andere wachen (Rdw.: "ein Auge mit ins Segel halten") | |
| 's hārsttīds in 't maur dat was 'n läip stuer krōden | im Herbst war das Karreschieben im Moor sehr schwer | |
| 't | das (Kurzform von dat) | |
| 't | dass; damit (Kurzform von dat) | |
| 't | jenes (Kurzform von dat) | |
| 't | es (Kurzform von et) | |
| 't 's gaud! | Asrf: "ja wohl!", "gut!", "ich werde es ausrichten!" (Antwort auf eine Weisung) | |
| 't 's wal! | Asrf: "ja wohl!", "gut!", "ich werde es ausrichten!" (vornehme Antwort auf eine Weisung) | |
| 't Fräisland is 'n mâl land dor ēten s' brüegen lōpen up müülen un stēken sük sğóópen in d' tāske | Das Friesland ist ein verrücktes Land dort essen sie Butterbrote, laufen in Pantoffeln und stecken sich Schafe in die Tasche. (Spr.: Da die Wörter doppeldeutig sind) | |
| 't Nōrderhēf bullert | die Nordsee braust | |
| 't Woer | geogr.: 't Waar | |
| 't bit't mī | mich juckt es | |
| 't blaud gūst döör us óódern | das Blut strömt durch unsere Adern | |
| 't blift sük allīk | das bleibt sich ganz gleich | |
| 't blift sük âl äien | das bleibt ein und dasselbe | |
| 't bred is rēten | das Brett ist gespalten | |
| 't brōd is up | das Brot ist aufgebraucht | |
| 't bäest bäin fööer! | vorwärts!, vorran! (Laufspruch) | |
| 't bäinwārk trenææren | Lauftrainig, Laufkraft trainieren | |
| 't bünt nū acht wēken sīt póóske | das sind jetzt acht Wochen seit Ostern | |
| 't bünt sğróóe tīden | das sind karge Zeiten | |
| 't bünt âl hir | es sind alle hier | |
| 't bīgrōt't mī | das bedauere ich | |
| 't dak lekt | das Dach ist leck | |
| 't drok hebben | es eilig haben, viel zu tun haben, sehr beschäftigt sein, sich viel zu schaffen machen, sehr bemüht sein um | |
| 't drunst | es kracht | |
| 't drōğ mī tau | ich ahnte es | |
| 't dârd | das dritte | |
| 't dönnert dat 't drunst | es donnert krachend | |
| 't döğt näit | es taugt nicht(s) | |
| 't dürt ğīn lücht līden | das darf nicht bekannt werden, das darf nicht ans Licht kommen | |
| 't dājt hum niks | das schadet ihm nicht | |
| 't dājt hum recht näj | da ist er sehr gespannt | |
| 't dājt sēr | das tut weh | |
| 't dāut | es taut | |
| 't dōkt | es nebelt | |
| 't dūsendste | das tausendste | |
| 't failt hum in d' hārses | es fehlt ihm im Schädel | |
| 't fauer binnen | die Hauptarbeit einer Sache übernehmen (Rdw.: "das Futter binden") | |
| 't ferdrōt hum | es ärgerte ihn (gelegentlich auch: es verdross ihn, er hatte keine Lust mehr dazu) | |
| 't fertelsel is ūt | die Erzählung ist zu Ende | |
| 't ferwart baudel | die verwirrende Angelegenheit | |
| 't fläisk is an 't sôd | das Fleisch hat den Garpunkt erreicht | |
| 't folk tauhôp lüüden | das Volk zusammenrufen | |
| 't früst | es friert | |
| 't früst stäin un bäin | es friert heftig, es friert Stein und Bein | |
| 't frōr | es fror, es gefror | |
| 't fäj worden | das Vieh hüten, das Vieh bewachen | |
| 't fæærd | das vierte | |
| 't fîft | das fünfte | |
| 't föörnóóem gaudje | fig. das vornehme Volk, die vornehmen Leute | |
| 't füer anblóósen | das Feuer anblasen; fig. den Streit befeuern, den Zorn schüren | |
| 't füer brānt | dat Feuer brennt | |
| 't füer brānt flāu | das Feuer brennt schwach | |
| 't füer is in d' róóek | das Feuer ist nur noch Glut | |
| 't fālt andóól | es fällt herab | |
| 't fūl fan d' melk | der Rahm der Milch; fig. das Edelste, das Beste | |
| 't gallert dat 't drunsd | es dröhnt von Schlägen | |
| 't gaud is höör upslóón | sie hat Menstruationsbeschwerden, sie hat Regelschmerzen | |
| 't gaud ūtjóógen | das Vieh hinaustreiben | |
| 't gefal wal ins' | es ereignete sich einst | |
| 't geld is up | das Geld ist alle, das Geld ist aufgebraucht | |
| 't gelóóeğ móóken | die Zechen zahlen, die Rechnung zahlen | |
| 't gift letten un setten | das wird ein Verweilen und bewirten lassen | |
| 't glas is sğöört | das Glas ist gesprungen | |
| 't glimt | es glänzt, es gleißt | |
| 't glâj wīf | das heuchlerische Weib | |
| 't goel | das goldene | |
| 't goer ... | das gare ... | |
| 't griddeln löpt mī ōwer 't lēvend | es läuft mir kalt den Rücken herunter, es schaudert mich | |
| 't grôt | das Große | |
| 't grôt wóóter | der Ozean, das große Meer | |
| 't grôt āutō | Autobus, Omnibus | |
| 't grīsen kwam hum an | der Schauder überfiel ihn | |
| 't gung in 'n ful röen d'r up of | es ging in raschem Lauf darauf los | |
| 't gājt as 'n bäin | er läuft wie geschmiert (Spr.: "es geht wie ein Bein") | |
| 't gājt bī nirten un stöyten as d' swîn mīgen | es geht nur stockend weiter (Spr.: "es geht wie stößweise Güsse vorrang wie die Schweine urinieren") | |
| 't gājt d'r hol d'r hēr | es geht ausgelassen daher | |
| 't gājt d'r hēr as in 'n tóóterhārbārğ | es geht daher wie in einer Zigeunerherberge | |
| 't gājt d'r ūt dat 't man sō 'n ord het | es geht vortrefflich von Statten | |
| 't gājt fan bōven dóól | es geht hoch her, es geht verschwenderisch her | |
| 't gājt hum häil sğróó | es geht ihm ganz elend | |
| 't gājt hum man pōwer | es geht ihm elend | |
| 't gājt hum man ārmauderğ | es geht ihm schlecht | |
| 't gājt hum nor | es geht ihm schlecht | |
| 't gājt hum ōwer | das verliert er | |
| 't gājt in d' rūden | das geht verloren (Spr.: "das geht in die Fensterscheiben") | |
| 't gājt no âl | es geht so ziemlich, es geht so gerade | |
| 't gājt nóó däi oel slenter | es geht wie der alte Schlenderer | |
| 't gājt nüül hendóól | es geht steil hinunter | |
| 't gājt recht nóó mājer sīn sin | es geht nach Wunsch und Wohlbehagen | |
| 't gājt recht nóó wünsk un wiel | es lauft wie gehofft (Rdw.: "es läuft recht nach Wunsch und Wille") | |
| 't gājt sīn oel trant | es geht seinen alten Gang | |
| 't gājt tēgen d' kēr an | das ist gegen den Kreislauf, das widerspricht den Gewohnheiten | |
| 't gājt âl in bīdārf ōwer | es geht alles in Fäulnis über | |
| 't gājt âl nóó bīnēden | alles muss sterben (Spr.: "es geht alles nach unten") | |
| 't gājt âl ōwerhek | das geht alles verloren | |
| 't gājt âl ōwersğróód | das geht alles über die Seite | |
| 't gājt äingóól tau | es geht in einem weiter | |
| 't gājt ōwer d' sğrêv | das geht zu weit, das geht über das vernünftig Maß hinaus | |
| 't heb ik sō fan d' koel | das habe ich als Folge von der Malaria | |
| 't helpt ni | da geht kein Weg dran vorbei | |
| 't het anbakt | es hat gehaftet | |
| 't het frōren | es hat gefroren | |
| 't het sünner ārğ geböört | das ist ohne Argwohn geschehen | |
| 't het wat tau daun | das hält sich nicht (Rdw.: "das hat was zu tun") | |
| 't het óówäiten geböört | es ist unwissentlich geschehen | |
| 't hunnertste | das hundertste | |
| 't häiel joer | das ganze Jahr | |
| 't häiel lēvend trielt mī | es zittert mein ganzer Körper | |
| 't häiel sğip sājelt ōwer bōrd | alles geht verloren, das ganze Schiff geht verloren (Spr.: "das ganze Schiff segelt über Bord") | |
| 't häiet wóóter | das heiße Wasser | |
| 't häit fan | es heißt, dass wird gesagt dass ..., es wird gesagt, dass...; es wird ... genannt | |
| 't häit'de | es hieß | |
| 't hóóğt mī | das gefällt mir | |
| 't höyğt mī | es gefällt mir | |
| 't höyğt mī an | das erinnert mich an | |
| 't höört d'r näit tau | das gehört sich nicht, das schickt sich nicht | |
| 't höört dī 't höört mī | das gehört dir das gehört mir | |
| 't hārt bīkrupt mī | das Herz schnürt sich mir zusammen | |
| 't hārt pukkert as 'n lammerstērtje | das Herz pocht wie ein Lammschwänzchen | |
| 't hūs is in dokken leğt | das Haus ist mit Strohbündeln und Dachziegeln gedeckt | |
| 't hūs kwam hir tau stóón dō säi tau stārven kwam | das Haus war fertig gebaut als sie starb | |
| 't is 'n borlanner fan 'n kērl | das ist ein bärenstarken Mann | |
| 't is 'n bīdröyvt wêr | das ist ein trauriges Wetter | |
| 't is 'n bīnāut wêr | es ist ein drückendes Wetter, es ist ein stickiges Wetter, es ist ein schwüles Wetter | |
| 't is 'n droek mârkt | das ist ein hektischer Markt | |
| 't is 'n hot und 'n pot | es ist durch und durch gleich | |
| 't is 'n häiel miswīsen | das macht einen großen Strich durch die Rechnung (Spr.: "das ist eine völlige Fehlanzeige") | |
| 't is 'n läifhebberäj | das ist ein Vergnügen | |
| 't is 'n löes fläes | es ist eine leere Flasche | |
| 't is 'n räecht belhóómer | er ist ein richtiger Lärmmacher | |
| 't is 'n räecht bâl fan 'n kērl | das ist ein richtig grausamer Mann | |
| 't is 'n sğróóe püet wor me 't wóóter indróógen maut | das ist nichts zu holen (Spr.: "das ist ein karger Brunnen in den man das Wasser hineintragen muss") | |
| 't is 'n sğröygel fan 'n pērd | das ist ein armes mageres Pferd | |
| 't is 'n wóóğhals - ferlüst läiver 'n ārm as 'n mâu | es ist ein Waghals - verliert lieber einen Arm als einen Ärmel (Spr.) | |
| 't is 'n óówäiten kērl | das ist ein dummer Mann | |
| 't is 'n ōwerlóóter | das ist ein Überbleiber | |
| 't is acht üer - dat bakkerskind word't bīdelvt | es ist acht Uhr - Essenszeit (Rdw.:"es ist acht Uhr - das Bäckerskind wird begraben") | |
| 't is al 'n häiel set hēr | das ist schon lange her | |
| 't is al 'n tuer hen | das ist schon eine Weile her | |
| 't is al düüster in būten | er ist schon dunkel draußen | |
| 't is al ror 'n mōj kind un häil ğīn fóóer | das ist schon komisch ein schönes Kind und gar kein Vater (Spr.) | |
| 't is al up | es ist schon auf | |
| 't is aldo woer | das ist trotz alledem wahr | |
| 't is aldüs as ik säeğt heb | es ist ganz so wie ich gesagt habe | |
| 't is algóóder man 'n gekhaid | das ist alles samt nur ein Scherz | |
| 't is algóóder up | es ist vollständig aufgegessen | |
| 't is algóóder ūt | es ist vollständig vorbei | |
| 't is allerläiefst môj wêr | es ist angenehmstes schönes Wetter | |
| 't is als of näits | es ist alles oder nichts | |
| 't is alwies sō | das ist ganz gewiss so | |
| 't is alwoer! dū hest 't do dóón! | das ist unzweifelhaft! du hast es doch getan! | |
| 't is as 't is | es ist wie es ist | |
| 't is as 't wil | es wird gleich geschehen | |
| 't is bēter ēten mit d' bakker as mit d' aptäiker | von Medizin allein wird man nicht satt (Spr.: "man isst besser mit dem Bäcker als mit dem Apotheker") | |
| 't is bīpóólt woer | das ist bestimmt wahr | |
| 't is d'r jō näit sğōner fan worden | es ist dadurch kein Deut sauberer geworden | |
| 't is d'r ōk nóó | "das sieht man auch" (Phrase des Spottes um die Arbeit herabzuwerten) | |
| 't is do allerdēğs tau dül | das ist doch völlig zu böse | |
| 't is do woer! | es ist doch wahr! | |
| 't is däi kēr fan d' wērld | das ist der Kreislauf der Welt | |
| 't is dājwêr | es taut | |
| 't is dīn kēr | du bist dran, es ist dein Part, es ist deine Aufgabe | |
| 't is flaud | die Flut kommt | |
| 't is frōren | es ist gefroren | |
| 't is fær üer | er ist vier Uhr | |
| 't is hir recht höörerğ | das ist hier richtig hellhörig | |
| 't is hum fan hōgerhand andóón | das wurde ihm von oben befohlen | |
| 't is hum fan sīn fóóer bīmóókt dat häi sō stolt un hō'forerğ is | es ist ihm von seinem Vater vermacht das er so stolz und hochmütig ist | |
| 't is hum lîk tīd | das geschieht ihm gerade recht, er bekommt seine rechte Strafe | |
| 't is hum tau min | es ist ihm zu wenig; fig. er hält es seiner unwürdig | |
| 't is hum up d' hārses slóón | das ist ihm auf den Kopf geschlagen | |
| 't is häiel ğīn daun | das ist gar nicht auszuführen; das darf man nicht tun | |
| 't is häilundal mit hum ferlōpen | er ist völlig heruntergekommen | |
| 't is in sğik | das ist in Ordnung | |
| 't is je 'n wunnerboer kērl | das ist ja ein wunderbarer Mann | |
| 't is kertæær nóó säes | es is viertel nach sechs | |
| 't is klok dräj | es ist genau drei Uhr | |
| 't is klok fæær | er ist vier Uhr | |
| 't is klok sööem | es ist genau sieben Uhr | |
| 't is klok äin üer | es ist ein Uhr, es ist genau ein Uhr | |
| 't is lōd | das ist senkrecht | |
| 't is man 'n ōwergāng sē däi fos dō trukkent s' hum dat fäel ōwer d' ōren | es ist nur ein Übergang sagte der Fuchs da zogen sie ihm das Fell über die Ohren (Spr.) | |
| 't is man sō um d' setje dat däi pêr up d' lōp kwamment | das ist schon eine Weile her das die Pferde wegliefen | |
| 't is man sō wat | es ist wie es ist | |
| 't is man um däi wîs tau bīgóón | es ist nur der Form wegen | |
| 't is mank | das ist fehlerhaft | |
| 't is mit 'n tautāst dóón | das ist rasch getan | |
| 't is māl - sē Jân - wârm bollen mağ ik näit - do hār häi föör drei fīfthalven up | das ist verrück - sagte Jan - warme Brötchen mag ich nicht - da hatte er schon so viele wie für fünf Personen auf (Spr.) | |
| 't is mī 't allernóóest hūs | das ist mir dat allernächste Haus | |
| 't is mī fergēten | das habe ich vergessen | |
| 't is mī ne'ğelīk | es ist mir egal, es ist mit gleichgültig | |
| 't is mī nor tau | das rührt mich sehr | |
| 't is mī nor tau | mir geht es schlecht, ich bin betrübt, ich bin traurig | |
| 't is mī slipt | das ist mir misslungen | |
| 't is mī tēgen | es widerstrebt mir | |
| 't is mī tēgen d' bost | es widerstrebt mir | |
| 't is mī âl wust | das ist mir alles Wurst (Spr.) | |
| 't is mīn góódern näit | das ist nichts für mich, das passt mir nicht | |
| 't is net altīd maióóvend dat däi kau botter sğit't | das Glück ist einem nicht immer hold (Spr.: "es ist gerade immer Maiabend wenn die Kuh Butter scheißt") | |
| 't is net as of häi māl is | das ist als ob er verrückt ist | |
| 't is net as wen mī 't ansmēten wur sō ōwerful mī däi koel | es ist genauso als wenn es mit angeworfen wurde so überfiel mich die Malaria | |
| 't is net sō früchtbor dat 't net is as of dat gres ūt d' grund lōken word't | es ist genauso fruchtbar als wen das Gras zum Boden hinaus gezogen wird | |
| 't is niks as bū un ba bī hum | es ist mit ihm alles verkehrt was verkehrt sein kann | |
| 't is no ni häil mis sē däi fent dō smēt häi nóó d' hund un róókde sīn stäifmauer | man kann nur den richtigen treffen (Spr.: "das ist noch nicht ganz falsch sagte der Junge da warf er nach dem Hund und traf seine Stiefmutter") | |
| 't is no recht môj wêr | es ist noch ziemlich schönes Wesser, es is den Umständen entsprechend gutes Wetter | |
| 't is no ğīn fastelóóvend - âl läiden worden no näit ūtsungen | das letzte Wort ist noch nicht gesprochen (Spr.: "es ist noch keine Fastnacht - alle Lieder sind noch nicht ausgesungen") | |
| 't is näit bīwend't | es lohnt nicht | |
| 't is näit püük | das ist nicht anständig | |
| 't is recht in d' móóek | es produziert sehr viel | |
| 't is späj tau lōpen | es ist gefährlich zu laufen (z.B. Glätte) | |
| 't is stur föör däi kinner dat s' däi fóóer ferlōren hebben | das ist schwer für die Kinder das sie den Vater verloren haben | |
| 't is sğróó ūtfālen | das ist dürftig ausgefallen | |
| 't is sīn âjd un plauğ | das ist seine tägliche Beschäftigung (Rdw.: "das ist seine Egge und sein Pflug") | |
| 't is sō 'n räecht lütje ēkster | das ist ein richtiges neugieriges kleines Kind | |
| 't is sō 'n wārk | das ist so eine Sache, das ist ein Thema für sich | |
| 't is sō 'n ārmauderğ bûd | das ist so eine ärmliche Hütte | |
| 't is sō gerīvelk as däi dööer fan us spinhūs däi äien fan sülvst achter d' ers taufālt | das ist eine unerwünschte Hilfe (Spr.: "das ist so hilfreich wie die Tür unseres Spinnhauses die einem vom selbst in den Hintern fällt") | |
| 't is tau lóót | es ist zu spät | |
| 't is up 't hikken | die traurige Entscheidung fällt bald | |
| 't is up 't óósğier | es ist in Unordnung, es ist im Streit | |
| 't is up d' glē | das ist auf einem guten Weg zu Ziel | |
| 't is wal man 'n prōt | das ist wohl nur ein Gerücht | |
| 't is âl in 't mâl | es ist alles durcheinander (Rdw.: "es ist alles im Verrückten") | |
| 't is âl in d' rîğ | es ist alles in Ordnung | |
| 't is âl in pūnen | es ist alles in Ordnung | |
| 't is âl līk un effen | das ist alles gerade und flach | |
| 't is âl rak | das ist alles in Ordnung | |
| 't is äin käil un klunner | die Milchspeise ist schlecht (z.B. Joghurt) | |
| 't is äingóól an 't rēgen | es regnet beständig, es regnet ununterbrochen | |
| 't is óówäitend môj wêr | es ist unerhört schönes Wetter | |
| 't is ğīn minnerğkaid | es ist keine Kleinigkeit | |
| 't junggaud is dārten sē däi buer dō hulp häi sīn bäisten bī d' stērt up | das Jungvieh ist mutwillig sagte der Bauer da half er seinen Rindern am Schwanz hoch | |
| 't jöödsk folk | das jüdische Volk | |
| 't kan d'r näit fan kōmen | das kann nicht der Grund sein; das wäre unverhältnismäßig | |
| 't kan mī näit fersğēlen | kann mir gleich viel sein, es interessiert mich nicht | |
| 't kan niks līden | es darf nichts mehr passieren | |
| 't kan próólen līden | das muss gelobt werden | |
| 't kan wal insent slippen | das kann wohl mal misslingen | |
| 't kan wat līden | das sieht gut aus | |
| 't kind 'n tiet gēven | das Kind säugen | |
| 't kind was sō dül un sğräivde sō dat 't häil weğ blēv | das Kind war so böse und schrie so das es in Ohnmacht fiel | |
| 't knipt | es ist sehr kalt | |
| 't knipt up d' dûm | das wird gefährlich | |
| 't koel füer | med.: Rauschbrand (Gangraena emphysematosa) | |
| 't kribbelt fan tīken | es wimmelt von Käfern | |
| 't kribbelt mī up d' hūd | es kribbeln mir auf der Haut | |
| 't kumt al wēr up evenäien ūt | das kommt schon wieder auf dasselbe hinaus | |
| 't kumt an d' nóód | das geht zu Herzen, das bewegt sehr (Rdw.: "das kommt an die Naht") | |
| 't kumt fóók âl taunanner in | ein Unglück kommt selten allein (Spr.: "es kommt oft alles zusammen") | |
| 't kumt wal tau pās dat däi hund sīn stērt fan daun het | das kommt gelegen das er sich da gerade mit beschäftigt (Spr.: "das kommt grade recht das der Hund mit seinem Schwanz zu tun hat") | |
| 't kumt âl in 't wiel wen 'n twei of drei karken bīsingen will | man bringt alles durcheinander wenn man mehrere unvereinbare Dinge tätigt, man kann nicht auf mehreren Hochzeiten tanzen (Spr.: "das geht alles durcheinander wenn man zwei oder drei Kirchen besingen will") | |
| 't kumt äingóól wēr | es wiederholt sich dauernd | |
| 't kun niks līden | es durfte nichts mehr passieren | |
| 't kwam allenkens nóóder | es kam immer näher | |
| 't kwóóed is mester | das Böse siegt immer (Spr.: "das Böse ist Lehrer") | |
| 't kōmen was hum ankumdæært | von ihm wurde verlangt zu kommen | |
| 't kōrn stājt man sğróó | das Getreide ist verkümmert | |
| 't kōrn sğat't gaud | das Getreide bringt Ertrag | |
| 't land fan bīloeft | das Land der Verheißung, das gelobte Land Beiname von Palästina | |
| 't land liğt gaud up ofsak | das Land liegt schräg so das es gut entwässert wird | |
| 't land slöyden | das Land mit Gräben versehen | |
| 't land ūtticheln | Ziegelerde aus dem Land gewinnen | |
| 't lawāj upstēken | streiken; einen Streik anzetteln | |
| 't lağ d'r in hūs âl ōwerhôp | das lag dort Zuhaus alles durcheinander | |
| 't let't as wul 't rēgen | es sieht aus als wollte es regnen | |
| 't let't gaud | das sieht gut aus | |
| 't let't häil kitterğ um 't hūs tau | es schaut sehr gepflegt aus um das Haus herum | |
| 't let't māl | das sieht hässlich aus | |
| 't let't mī wat tau | es spricht mich an, es erscheint mir ansprechend | |
| 't let't mōj | es sieht schön aus | |
| 't let't no âl fräj gaud | das sieht noch alles ziemlich gut aus | |
| 't liğt in d' anbāu | das liegt im Seitengebäude | |
| 't läief nat | Alkohol (scherzh.) | |
| 't lêğst in 't ansäin | das Letzte, das Letzte vom Ansehen her | |
| 't löpt hum d' rüeğ bī hōğ as pütwóóter | er schaudert sich davon (Spr.: es läuft ihm kalt den Rücken hoch wie Brunnenwasser") | |
| 't löpt hum döörnanner | es läuft ihm aus dem Ruder | |
| 't löpt hum mit | es gelingt ihm gut | |
| 't löpt âl tēgen | es misslingt alles | |
| 't lücht is ūt | das Licht ist erloschen | |
| 't lücht't | es leuchtet | |
| 't lüd as was 't düütsk | es klingt als sei es deutsch | |
| 't lüd wat frömd | es klingt fremd | |
| 't lüeğ | es leuchtete | |
| 't lēvend ofslīten | das Leben verschleißen, das Leben verbrauchen, das Leben abarbeiten | |
| 't lēvt un wēvt âl wat d'r is | er lebt und bewegt sich alles was da ist | |
| 't līf up d' läiest hebben | zu viel gegessen haben, sich überessen haben | |
| 't lōpend wārk | das Tagesgeschäft | |
| 't mâl fäel anhebben | Verrücktheiten treiben | |
| 't mârkt was no al ful | der Markt war noch ziemlich voll, der Markt war in Rücksicht auf die Verhältnisse ziemlich gut besucht | |
| 't mäiest | das meiste | |
| 't mäiste | das meiste | |
| 't môj wêr is uphand | das schöne Wetter ist bald | |
| 't nat | das Nass, die Flüssigkeit, das Getränk | |
| 't näej testement | das neue Testament | |
| 't nēgent | das neunte | |
| 't oel | das alte; das Alte | |
| 't oel testement | das alte Testament | |
| 't ollenlîk gesağ | elterliche Autorität | |
| 't prōt gājt | man sagt sich, man erzählt sich, es wird erzählt | |
| 't prōtje hollen | ein kurzes Gespräch halten, "Smalltalk halten" | |
| 't pēpert mī | das schmerzt stechend | |
| 't pērd is hink | das Pferd hinkt | |
| 't rappelt hum in d' kop | er redet nichts als Unsinn | |
| 't röt't âl tau | es rottet alles vor sich hin | |
| 't rēgen 't 't klattert | es regnet in Strömen | |
| 't rēgent al man tau | es regnet ununterbrochen weiter | |
| 't rēgent slankweğ | es regnet ununterbrochen | |
| 't rēgent äingóólweğ | es regnet beständig, es regnet ununterbrochen | |
| 't sachtlōpen kumt fan sülst | irgendwann ist die Energie ausgeschöpft (Spr.: "das Langsamlaufen kommt von selbst") | |
| 't sakt in d' bäien | es gerät in Vergessenheit (Rdw.: "es sackt in die Beine") | |
| 't sal 'n ōwerlóóter worden | das wird eine alte Jungfer (Rdw.: "das wird ein Überbleiber") | |
| 't sal mī do nē daun | es ist mir egal | |
| 't sal mī do nē daun sē dat fôn tau wat föör 'n gat 't ūtlöpt dō piesde säi in d' täiems | es ist mir egal sagte das Mädche aus welchem Loch es herausläuft da urinierte sie in das Milchsieb (Spr.) | |
| 't sal mī ferlangen | mich verlangt zu wissen, ich bin gespannt darauf | |
| 't sal mī näj daun | da bin ich gespannt | |
| 't sal mī wunnern | ich bin gespannt | |
| 't sal wal man 'n appelflâut wēsen | es wird nur eine leichte Ohnmacht sein | |
| 't sal wal môj wêr worden willen | es wird wohl schönes Wetter werden wollen | |
| 't sgip kumt andrēven | das Schiff kommt angeschwommen | |
| 't siecht kumt näit tau d' plōjen | das bringt ihn nicht aus der Fassung (Spr.: "das Gesicht wirft keine Falten") | |
| 't sit't d'r up | es lässt sich nicht vermeiden, es muss so kommen | |
| 't slit't nóó un nóó of | es nimmt mit der Zeit ab; es wird nach und nach milder (Wetter) | |
| 't slumpt wal ins' | es glückt wohl einmal | |
| 't slājt in d' fertoğ | es zieht sich in die Länge | |
| 't smóókt net as sğöddelwóóter | das schmeckt wie Spülicht | |
| 't spad d'r ūt hebben | vollkommen erschöpft sein (Spr.: "das Sprunggelenk ist raus") | |
| 't spek hangt an d' wīm an 't böön | der Speck hängt am Haken an der Decke, der Speck hängt im Wiem an der Decke | |
| 't spit't mī | das tut mir leid; das ärgert mich | |
| 't spräed | es breitete sich aus | |
| 't stekt mī sō nāu näit | das kommt mir nicht drauf an (Rdw.: "es sticht mich so eng nicht" ) | |
| 't stekt näit um 'n dağ | auf einen Tag kommt es nicht an (Rdw.: "es sticht nicht um einen Tag" ) | |
| 't stük fan d' sóók | Hauptsache, Hauptinhalt einer Sache | |
| 't stājt bīkent | es ist bekannt | |
| 't stājt mī näit tau daun | das gehört sich nicht | |
| 't stājt up d' gliep | das steht auf der Kippe | |
| 't suer ēterğ | der saure Essig | |
| 't swäit gūsde mī fan d' kop | der Schweiß strömte mir vom Kopf | |
| 't swóónt mī | es schwant mir | |
| 't swīn rûst | der Schwein ist rauschig | |
| 't sööemt | das siebte | |
| 't süün word't minner | die Sehkraft schwindet | |
| 't sērt läip | es schmerzt sehr | |
| 't sğal wal môj wêr worden willen | es wird wohl schönes Wetter werden wollen | |
| 't sğip liğt up d' häelğ | das Schiff liegt auf der Werft | |
| 't sğort't hum in 't hōvd | es fehlt ihm im Kopf | |
| 't sğârp mest | das scharfe Messer | |
| 't sğóóp blārt stielweğ | das Schaf blökt andauernd | |
| 't sğüt't mī in d' sin | es kommt mir in den Sinn, mir fällt ein, ich komme auf den Gedanken | |
| 't sğēlt 'n däil | der Unterschied ist groß | |
| 't sğēlt as dağ un nacht | es unterscheidet sich wie Tag und Nacht | |
| 't tachtenterğste | das achtzigste | |
| 't tinkelt mī fööer d' ōgen | ich sehe Sternchen, ich habe ein leichtes Schwindelgefühl | |
| 't tsoğt hir | es zieht (Zugluft) | |
| 't twinterğste | das zwanzigste | |
| 't twäied | das zweite | |
| 't tâjnt | das zehnte | |
| 't tüüğt mī tau | ich ahne es | |
| 't tāu is mī ūt d' hand slipt | das Tau ist mir aus der Hand gerutscht | |
| 't up wat smīten | sich etwas widmen, sich auf etwas verlegen, etwas tun | |
| 't wal haren köönen | es wohl aushalten können | |
| 't walğt mī | es ekelt mich | |
| 't was 'n bóós fan 'n kērl | das war ein ausgezeichneter Mann | |
| 't was 'n dōk up 't land dor kust d' hóóst niks blauken | es war so ein Nebel auf dem Land da konnte man fast nichts mehr erblicken | |
| 't was 'n orerğ klang | es war ein seltsames Geräusch | |
| 't was 'n orerğkaid wen 'n sağ … | es war eine Freude zu sehen … | |
| 't was 'n slump | das war ein Glücksfall | |
| 't was al hennerğ düüster | es war schon fast dunkel | |
| 't was blōt 'n jōkje | das war nur ein Scherz | |
| 't was d' swēlen | das war die Heuernte | |
| 't was hum 'n orerğkaid tau | es war ihm ein Vergnügen, es war ihm eine Freude | |
| 't was mī no häil näj tau | das war mir völlig neu | |
| 't was sō ful as d'r tau | es war so voll wie nur möglich | |
| 't was âl in d' rîğ! do dóódelk näit! 't sağ blōt sō ūt fan būten | es war alles in Ordnung! doch nicht wirklich! es sag bloß so aus von außen | |
| 't was âl stükken | es war alles zerstört | |
| 't wiel | das Wilde | |
| 't wies föör 't óówies | Gewissheit vor Ungewissheit | |
| 't wil fräisen | es wird frieren | |
| 't wil môj wêr wēsen | es wird schönes Wetter werden, es will schönes Wetter werden | |
| 't wil näit anbakken | es will nicht anhaften | |
| 't wil näit stēken | es will nicht zünden | |
| 't word prōt't | es wird gesprochen | |
| 't word't allerdēğs mī tau stur | es wird sogar mir zu schwer | |
| 't wul net dóólfālen man ik heb 't no net ēven bīgrēpen | es wollte gerade herunterfallen aber ich habe es noch gerade eben ergriffen | |
| 't wur al lecht | es wurde schon hell | |
| 't wur hum häil nor tau | das rührte ihn sehr | |
| 't wêr het ofköylt | das Wetter ist abgekühlt | |
| 't wêr klüüwert sük up | das Wetter hellt auf | |
| 't wêr móókt sük mōj | das Wetter klart auf | |
| 't wóóter is an 't sôd | das Wasser ist am Siedepunkt | |
| 't wóóter is häit | das Wasser ist heiß | |
| 't wóóter is in 't sakken | das Wasser sinkt | |
| 't wārk lütjet móóken | die Arbeit schaffen | |
| 't wārk word't lütjet | die Arbeit neigt sich dem Ende zu | |
| 't wērglas sakt | das Barometer sinkt | |
| 't wērlājt in 't nōrden | es wir ein Blitz vom Norden zurückgeworfen, es widerblitzt im Norden | |
| 't wērt gaud up d' sóód | das Wetter ist gut für die Aussaat | |
| 't âl | alles; jedes, überhaupt | |
| 't âl in âl | alles in allem | |
| 't äelft bod - lóót dī näit ferblüffen! | das elfte Gebot - lass dich nicht einschüchtern (Spr.) | |
| 't êrst | das erste | |
| 't êrst kēr | das erste Mal | |
| 't ôğ fersğüt't hum | er schielt (Rdw.: "das Auge verschießt ihm") | |
| 't ānker stoppen | den Anker befestigen | |
| 't ērdsk paredīs | das Paradies auf Erden | |
| 't ēten is dóón | das Essen ist beendet | |
| 't ēten is klor | das Essen ist fertig | |
| 't ēten räiden | das Essen zubereiten | |
| 't ēten was aisk gaud! | das Essen war besonders gut | |
| 't ōwerdücht't mī | es überfordert mich | |
| 't ōğsüün is hum ūtlōpen | die Pupille ist ihm ausgelaufen | |
| 't ōğsüün is weğ | die Sehkraft ist verloren | |
| 't ūt hebben | es fertig haben | |
| 't ūtgóón is hum ferbōden | das Ausgehen ist ihm verboten | |
| -t | -de (Nachsilbe die mit der Überlängung des Wortes einher geht) | |
| Achter 't feld | geogr.: Hinter dem Felde | |
| Antje! Bēd! 'T spek word't us stōlen! | Antje! Bete! Der Speck wird uns gestohlen! | |
| As wī insent up d' râjs nóó Gröynland wassent dō krēgent wī insent sō 'n hēverğ stöörm dat d'r äien fan däi ossen däi bōven in d' māstkörf lēpent tau fennen - dat wī altīd altīd fārsk fläisk hāren fanwēgens däi sğērbuk - nóó unner un döör däi sğöstäin in d' soppot ful. As nū däi kōksmóót hum d'r wēr ūtfiskern wul dō was däi häiel oes ferdwēnen un nārnds in d' pot tau bīfiskern. Man as nū 's nóómiddóóğs nóó 't sğaffen däi soppot lös was un däi kōksmóót wat nauer tau sağ dō sat - däi düüwel hóól mī - däi diek oes unner d' näid fan d' pot fast wor häi bī dat röören fan däi soep unner róókt hār. | Als wir einmal auf Reisen nach Grönland waren da bekamen wir einmal einen so heftigen Sturm das einer der Ochsen die im Mastkorb weideten - damit wir immer frisches Fleich hatten wegen der Skorbut - nach unten durch den Schornstein in den Suppentopf. Als nun der Hilfskoch ihn wieder herausfischen wollte da war der ganze Ochse verschwunden und nirgends im Topf zu erfischen. Aber als nun nachmittags nach dem Essen der Suppentopf leer war und der Schiffskoch etwas genauer hinsah da saß - der Teufel hol mich - der dicke oches unter der Niete des Topfes fest wo er beim Rühren der Suppe hinuntergelangt war. | |
| Bī 't Kīvhūs | geogr.: Beim Kiefhaus | |
| Dat gājt hum as däi fēlings. Däi wullent dwārs mit d' bâlk in 't hūs. | Es geht ihm wie den Westfalen. Die wollten quer mit dem Balken ins Haus. (Spr.) | |
| Däi nēgen laugen fan Auerk: Eksem Haksem Róó dor hāuent s' sük mit d' spóó. In Wâl dor wōnent däi sğelms un däiven âl. Däi Sandhöster hēr rid't up appelgrîs pêr. In Wālenhūsen dor slóónt s' sük mit kūsen däi oel wīven mit späiken dat kun wal Walkenkūsen häiten. Ēgels liğt bī d' sīd däi gâlğ is dor näit wīd. Pōpens is 'n lauğ Ka'dörp is 'n plauğ. Nēgen laugen un äin stad hebbent tauhôp äin slöödelgat. | Die neun Dörfer von Aurich: Extum Haxtum Rahe da schlagen sie sich mit dem Spaten. In Walle da wohnen die Schelme und Diebe alle. Der Sandhorster Herr reitet auf apfelgrauen Pferden. In Wallinghausen da schlagen sie sich mit Backenzähnen die alten Frauen mit Speichen das könnte wohl Wallenbackenzahn heißen. Egels liegt an der Seite da ist auch der Galgen nicht weit. Popens ist ein Dorf Kirchdorf ist ein Pflug. Neun Dörfer und eine Stadt haben zusammen ein Schlüsselloch (Spr.) | |
| Döörlücht't (däi) | Durchlaucht (Titel) | |
| Emders! Lóót't jau flāgen wājen näit tau hōğ un näit tau bräid! Dan me wäit 't dat je dat s' prājent altīd ōwer lük un läid! | Emder! Lasst eure Flaggen wehen nicht zu hoch und nicht zu breit! Denn man weiß ja das sie rufen immer von Glück und Leid! | |
| Firjeshof an 't Sīl | geogr.: Ferienhof am Siel | |
| Gräitje wul melken al unner d' kau: "häiden!" sē Gräitje däi tiet sit't tau | Gretchen wollte melken unter der Kuh: "ohha!" sagte Gretchen die Zitze ist zu | |
| Grôt T'rwisk | geogr.: Groß Terwisch | |
| Hest dū döst - góó nóó 't Knhöst - dor is 'n hundje - dat miğt dī in 't mundje! | Hast du Durst - geh nach Collinghorst - da ist ein Hündchen - das pinkelt dir ins Müdchen (Spr. Kinderspruch) | |
| Häi let't niks anbrānen! D'r kāst dū dī tau ferlóóten! | Er lässt nichts anbrennen! Da kannst du dich drauf verlassen! | |
| Ik wil mīn sömmerbóóntje bol wēr anlūken. Mīn winterbóóntje word't mī läiverlóó tau wārm. | Ich will mein Sommervorhemd bald wieder anziehen. Mein Wintervorhemd wird mir langsam zu warm. | |
| Ik wōn up 't Nōrderfēn. | Ich wohne in Nordgeorgsfehn. | |
| In 't Feldmerfeld wil niks as kwäikgres un kinner | Im Steenfelderfeld wächst nichts außer Quecke und Kinder (Spr.) | |
| In 't sētel stóónt däi hūsen sō diecht bīnanner. Up 't land näit! | In der Siedlung stehen die Häuser so dicht zusammen. Auf dem Land nicht! | |
| Is 't al fæær? - Jóó däi kloek is d'r al nóó! | Ist es schon vier? Ja die Uhr zeigt es schon! | |
| Jân in 't hemd | Puffert, Hefekloß, Dampfnudel (Rdw.: "Jan im Hemd") | |
| Jân wul sīn buer ferbrüüen un et't näit | Jan will es sich mit dem Bauern verscherzen und isst nicht (Spr.: von Leuten die auf dem Besuch Speisen ablehnen) | |
| Küükelüüküü! Däi rôd hóón lōk sīn goel spōren an. Wō wīd wult dū dan rīden? Fan hir nóó Lammerdīden. Dō häi tau d' Lammerdīden kwam dō sat däi kau bī 't füer un spun dat kalf lağ in däi wêğ un sung däi hund däi kemde d' botter däi kât wusker d' sğöddels däi fleddermūs däi feğ dat hūs däi swóólfkes drōgent d' drek d'r ūt mit höör goel jūken bünt dat näit diek löögens?
Dor achter d' grôt sğürdööer dor sattent drei hóónrūnen fööer dor bakdent s' dor brōdent s' dat bæær wul höör fersuren dor rēpent s' däi buren däi buren wurdent drunken dō dansdent säi up klumpen däi klumpen gungent stükken dō dansdent säi up krükken däi krükken gungent of dor dansdent säi up 't hof dat hof dat was sō glad dor lağğent âl buren plat | Kikeriki! Der rote Hahn zog seine goldenen Spornen an. Wie weit willst du reiten? Von hier zur Lombardei. Als er in die Lombardei kam da saß die Kuh am Feuer und sponn das Kalb lag in der wiege und sang der Hund kämmte die Butter die Katze wusch die Schüsseln die Fledermaus fegte das Haus die Schwalben trugen den Dreck hinaus mit ihren goldenen Flügeln sind das dicke Lügen? Da hinter der großen Scheunentür da saßen drei Kapaunen vor da buken sie da brieten sie das Bier wollte ihnen versauern da riefen sie die Bauern die Bauern wurden trunken da tanzden die in Holzschuhen die Holzschuhe gingen entzwei da tanzden sie auf Krücken die Krücken gingen kaputt da tanzden sie auf dem Hof der Hof der war so glatt da lagen alle Bauern platt (Kinderlied) | |
| Lütje T'rwisk | geogr.: Klein Terwisch | |
| Näej T'rwisk | geogr.: Neu Terwisch | |
| Pās up! Nóóber sīn hund let't swārt wit un bunt. Wō häit nóóber sīn hund? | Pass auf! Nachbars Hund ist schwarz weiß und bunt. Wie heißt Nachbars Hund? (Kinderspruch) | |
| Sünnerklóós dū gâud blaud breng mī 'n bītje sukkergaud näit tau fööl un näit tau min smīt dat man tau d' sğöstäin in mit 'n endje band d'r an dat ik 't ōk bīrekken kan | Sankt Nikolaus du guter Mensch bring mir etwsa Zuckergut nicht zu viel auch nicht zu wenig wirf 's mir nur zum Schornstein hinein mit einem Stückchen Band daran damit ich es auch erreichen kann (Kindespruch zum Nikolausfest) | |
| T'r Hor | geogr.: Ter Haar | |
| T'rbörğ | geogr.: Terborg; geogr.: Ter Borg | |
| T'rgâst | geogr.: Tergast | |
| T'rgāster Hammerk | geogr.: Tergaster Hammrich | |
| T'rhâjd | geogr.: Terheide (Holtriem); geogr.: Terheide (Ostrhauderfehn) | |
| T'rhâl | geogr.: Terhalle | |
| T'rhēgenshūs | geogr.: Torhegenshaus | |
| T'rmünten | geogr.: Termunten | |
| T'rmüntersīl | geogr.: Termunterzijl | |
| T'rwisk | geogr.: Terwisch; geogr.: Ter Wisch | |
| T'róópel | geogr.: Ter Apel | |
| T'róópelknóól | geogr.: Ter Apelkanaal | |
| Tüsken Lauğ un Læær stājt 'n wunnerlîk dæær dat et't un fret't un word't nōjt sat róód rājs wat is dat? | Zwischen Loga und Leer da steht ein sonderbares Tier dat isst und frisst un wird nie satt rate mal was ist dat? (Rätsel mit der Antwort: Mühle) | |
| Ueb is fan sīn brör fermōrd't worden | Ubbo ist von seinem Bruder ermordet worden | |
| Up 't Feld | geogr.: Optfeld | |
| Up 't Feld | geogr.: Optveld | |
| Wangerōğ däi sğôn Spīkerōğ däi krôn Langerōğ is 'n botterfat Baltrem is 'n sandgat Nördernäj dat rōverland Jüüst is dat tōverland Börkemer melken kauje un brūkent drek as brand Röttemōğ dat aierland Münkōğ dat baierland däi Amlanner sğalken hebbent stōlen drei balken 's óóvends dō däi móón was rēsen däi gâlğ sal höör wóópen wēsen up Sğēlen stājt 'n hôğ tōrn Flīland het sīn nóóm ferlōren Tessel liğt in 't seigat däi lüü fan d' heller sēdent dat | Wangerooge die Saubere Spiekeroog die Krone Langeoog ist ein Butterfass Baltrum ist ein Sandloch Norderney das Räuberland Juist ist das Zauberland Borkumer melken Kühe und nutzen Dreck als Brant Rottumeroog das Eierland Schiemonikoog das Glockenland die Ameländer Schalken haben gestohlen drei Balken abends als der Mond stieg der Galgen soll ihre Waffe sein auf Terschelling steht ein hoher Turm Vlieland hat seinen Namen verloren Texel liegt in einer Strömungsrinne die Leute von Vordeichsland sagen das (Spr. für alle ostfriesischen und westfriesischen Inseln) | |
| Wat helpt 't! Däi kau gift 'n emmer ful melk un smit't hum wēr um! | Was bringt es! Die Ku gibt einen Eimer voll Milch und wirft ihn wieder um! (Spr.) | |
| Wäitent jī wor Häisel liğt? Häisel is 't sūpsterlauğ! Häisel liğt in 't ruen dor sūpent s' as huen! | Wisst ihr wo Hesel liegt? Hesel ist das Säuferdorf! Hesel liegt in der Runde da saufen sie wie Hunde! (Spr.) | |
| Wō gājt 't fandóóeğ? - 'T is al sō gaud as 't west het. | Wie geht es heute? - Es ist schon so gut wie es gewesen ist. | |
| Wō gājt dī 't? - Räidelk. | Wie geht es dir? Ziemlich gut. | |
| abtrīmo up 't bäer | sofort ins Bett! | |
| acht up 't kind | achte auf das Kind | |
| achter 't hūs | hinterm Haus | |
| al is 't ōk no sō māl sō sal 't do góón dō 'k wil | und sei es noch so aussichtslos ist so wird es doch funktionieren wenn ich will (Rdw.) | |
| aldor hest dū 't | da hast du es | |
| allerhilgen sit't däi winter up d' wilgen | Allerheiligen sitzt der Winter auf den Weidenbäumen (Spr.) | |
| allerhilgen stiğt 't īs up d' wilgen | Allerheiligen steigt das Eis auf die Weiden (Spr.) | |
| allernóóst as 't kumt | je nach dem wie es kommt | |
| altīd sīn kifke bōven 't wóóter hebben | immer vorlaut sein, immer das Maul aufreißen | |
| alwō ik 't höört heb is mī 't do wēr fergēten worden | obwohl ich es gehört habe ist es mir doch wieder in Vergessenheit geraten | |
| an 't | am, beim; zur, zum | |
| an 't ... wēsen | am ... sein | |
| an 't blôt lēvend kōmen | den nackten Körper berühren | |
| an 't bölken wēsen | gerade am schreien sein | |
| an 't böön | an der Zimmerdecke | |
| an 't denken helpen | ans Denken bringen, das Gehirn anregen | |
| an 't füer bóókern | am Feuer wärmen | |
| an 't kânt móóken | umbringen, ermorden, beseitigen | |
| an 't lāgen wēsen | am Lachen sein | |
| an 't mûl mīgen | verarschen (Rdw.: "ans Maul pinkel") | |
| an 't roren wēsen | am Weinen sein | |
| an 't slinger góón | außerordentlich abgemagert sein, sich halbverhungert dahinschleppen | |
| an 't tjüdder | angebunden, angepflockt | |
| anfang is 'n walbīhóógen man 't endje maut däi lasten dróógen | der Anfang ist ein Wohlbehangen aber das Endchen muss die Lasten tragen (Spr.) | |
| anmārkelk fööl fäj löpt d'r in 't land | beträchtlich viel Vieh läuft da im Land | |
| annernt bünt nū bóós in 't land | jetzt regieren ander Mächte | |
| anset't | angesetzt; angelaufen, angeschnellt, angesprungen; angebrannt | |
| as 'k nóó d' stöörm in tûn kwam dō lağ 't âl ōwerhôp | als ich nach dem Sturm in den Garten kam lag dort alles zusammengestürzt | |
| as 't klappen sul dō hār d'r 'n ûl sēten | die große Prophezeihung ist nicht wahr geworden, als man es durchziehen wollte wurde sich ängstlich zurückgezogen (Spr.: "als es klappen sollte hatte dor eine Eule gesessen") | |
| as 't let't | anscheinend | |
as Jau 't bīläivt!
[=> asjeb'läivt] | bitte!, bitte schön! (dankend und fragend) | |
| as dū dō bī mī wast dō was 't net as of dū bēter lētst as nū | als du da bei mir warst da war es als ob du besser aussahst als jetzt | |
| as häi föörerğ joer 't säinüüwkōrs hār dō bóóselde häi wat dóógen un nachten lâng sō dat wī hum mit drei man hóóst näit up 't bäer hollen kunnent | als er im vorigen Jahr dat Nervenfieber hatte fantasierte er einige Tage und Nächte lang so das wie ihn mit drei Mann fast nicht im Bett halten konnten | |
| as wī annerlessens in 't filmtjóóter sattent lēp d'r 'n häil andaunelk film in | als wir letztens im Kino waren lief dort ein sehr ergreifender Film | |
| bat't 't näit dan sğad't 't näit | nützt es nicht dann schadet es nicht | |
| bat't je niks! | nützt ja nichts! | |
| bat't näit sō sğad't ōk näit | nutzt es nicht so schadet es auch nicht | |
| bies in 't stērt hebben | die Rinder tollen, die Rinder jagen herum | |
| binnen in 't bek | Gaumen, Rachen | |
| blöd't | geblutet | |
| bolstērt't | kupiert (Schwanz); abgestumpft (Spitze von Gemüse) | |
| bräed't (däi) | Breite; fig. Stück | |
| bēter bīnid't as bīklóóğt | besser beneidet als beklagt (Spr.) | |
| bēter häit pūst't as 't bek ferbrānt | lieber heiß gepustet als den Mund verbrannt (Spr.) | |
| bī 't daun | beschäftigt, bei der Arbeit | |
| bī 't kânt móóken | umbringen, ermorden, beseitigen | |
| bī 't mörnrōd al bēserğ in sīn winkel | bei Morgenrot schon fleißig in seinem Laden | |
| bī 't nóógelholt glīden lóóten | fig. in die Hosentasche stecken, unterschlagen | |
| bī 't oel blīven | beim Alten bleiben | |
| bī 't pad | unterwegs, herumstrolchend, umherwandernd (Rdw.: "beim Weg") | |
| bī 't pad wēsen | unterwegs sein | |
| bī andrift fan dat sğip an 't öywer | bei Antreiben des Schiffes an das Ufer | |
| bī gebrek fan 't folk word't däi snīder karkfōğd | bei Mangel ist man nicht wählerisch (Spr.: "bei Mangel an Menschen wird der Schneider Kirchenvorsteher") | |
| bī gebrek fan hauner fret't däi buer grîs krājen | bei Mangel ist man nicht wählerisch (Spr.: "bei Mangel an Hühnern frisst der Bauer graue Krähen") | |
| bī rēgenwêr mümmelnt wī us fājn unner 't dēken in | bei Regenwetter kuscheln wir uns gemütlich unter der Decke ein | |
| bīdräigen let't sük altīd wēr ūtäigen | betrügen lässt sich immer wieder ausgleichen (Spr.) | |
| bīdücht't | bedächtig, überlegend; bedeutend, ernst; sorglich, besorgt, bedenklich; niedergeschlagen | |
| bīgift't | begabt, beschenkt | |
| bīgript häi 't ? - dat dājt häi ōk! | versteht er es? - ja das tut er! | |
| bīhöd't | behütet; sparsam | |
| bīhūd't | behäutet | |
| bīkrumpen fan 't hārt | engherzig | |
| bīsmet't | beschmutzt | |
| bīsğītent jī 't land näit dan bīsğit't jau | betrügt ihr das Land nicht dann betrügt es euch (Spr.) | |
| bīwend't | der Mühe wert, lohnend | |
| bīwend't wēsen | lohnen, rentieren, Erfolg bringen | |
| bōven 't ferwachten | gegen die Erwartung | |
| bōven 't hūs | über dem Haus | |
| bōven 't wóóter wēsen | außer Gefahr sein (Rdw.: über Wasser sein) | |
| bōven tain joer het 't dürt | über zehn Jahre hat das gedauert | |
| bōvendēm is 't wārk no plesærelk | außerdem ist die Arbeit noch spaßig | |
| būten 't hūs | außerhalb diese Hauses | |
| būten 't lauğ wus häi sīn pad näit mēr | außerhalb des Dorfes kannte er den Weg nicht mehr | |
| d'r gift 't ğīn perdum up | das ist nicht zu entschuldigen | |
| d'r he' jī 't - sē dumnē Stīrman dō häi 't ūt hār | da habt ihr es - sagte der evangelische Prediger Stiermann als er fertig war | |
| d'r heb ik no äien däi fan Oet Belman häit't | da habe ich noch einen der heißt Otto Bellmann (Rdw. bei einem Trumpf auf der Hand) | |
| d'r is 't al | da ist es schon | |
| d'r is 't wêr in d' flas | der Flachs leidet an Flachswelke | |
| d'r is fööl andrift fan 't holt bī d' dīk | da ist viel Antrift des Holzes am Deich | |
| d'r is fööl bī ōwer 't stüer góón | da wurde viel bei verschwendet | |
| d'r is no ğīn gebóóğ in 't hūs säi slóópent no âl | es ist noch kein Leben im Haus sie schlafen noch alle | |
| d'r kumt 'n bânk in 't west | es begiebt sich eine Wolkenbank nach Westen | |
| d'r kumt gaud wóók in 't hūs | da kommt gut Leben ins Haus | |
| d'r kumt wat in 't röögen | er bewegt sich was, es kommt etwas in Bewegung | |
| d'r kāst dī man däi palm föör 't siecht hāuen | das kannst du nur mit dem Kopf schütteln (Rdw.: "da kannst du dir bloß die flache Hand vors Gesicht schlagen") | |
| d'r sit ğīn gāng mēr an 't swīn | das Schwein wächst nicht mehr | |
| d'r sit't 'n bôm fan knik unner | es hat einen Untergrund aus Knickboden | |
| d'r sit't 'n falikant an | das ist fehlerhaft | |
| d'r sit't al tau föör bīdārf in | es ist schon zu sehr verfault | |
| d'r sit't gaud wat ketūn up | die Spannung ist hoch | |
| d'r sit't knil achter | darin ist Kraft; das ist sehr heiß | |
| d'r sit't niks up | da ist nichts dran zu verdienen, da ist nichts zu holen | |
| d'r sit't sō 'n bânk in 't west | es befindet sich eine Wolkenbank im Westen | |
| d'r sit't sō 'n diek óóerv up d' müer dat me d'r mit 'n sğrāber un bööner bī maut um däi stäinen wēr sğōn tau krīgen | da sitzt so eine dicke Schmutzschicht auf der Mauer so das man dort mit einem Kratzer und einer Bürste ran muss um die Steine wieder sauber zu bekommen | |
| d'r sit't sō 'n āngel in hum dat d'r hóóst ğīn minsk frē mit hum hollen kan | er hat ein so unangenehmes und verletzendes Wesen dass fast kein Mensch mit ihm auskommen kann | |
| d'r sit't ğīn band mēr in | es hat keine Verbingung mehr | |
| d'r sit't ğīn būk of bak an | das ist ganz hager, das ist ganz dünn (Rdw.: "das hat weder Bauch noch Rücken") | |
| d'r sit't ğīn knil achter | darin ist keine Kraft; das ist nicht heiß | |
| d'r sit't ğīn räecht ord in däi minsk | der Mensch ist charakterlos | |
| d'r sit't ğīn slūt an | daran sitzt kein Verschluss | |
| d'r sit't ğīn ārğ in hum | er sitzt kein Funken Bösheit in ihm | |
| d'r stun sō 'n andrang fan wóóter dat däi sğütten 't hóóst näit mēr ofmöyten kunnent | da stand so viel Andrang vom Wasser das die Absperrungen es fast nicht mehr abhalten konnten | |
| d'r stājt 'n boer būten 't rif | es gibt eine Brandung außerhalb des Riffes | |
| d'r stājt ōwerbōderğ fööl kōrn up 't land | das steht übertrieben viel Getreide im Land | |
| d'r stājt ōwerbōderğ fööl wóóter up 't land | das steht übertrieben viel Wasser im Land | |
| dan maut 't góón | dann muss es losgehen | |
| dat 'n tóól ōwerlid't hangt fóóken mit däi wóóntóól fan jueng lüü tauhôp | das eine Sprache stirbt hängt oft mit dem mangelden Sprachvermögen junger Leute zusammen | |
| dat 't 'n ord het | ordentlich (Rdw.: "das es Art und Weise hat") | |
| dat Oirōpēsk Feräinen sit't in Brüssel man ōk in Stróótsbörğ | die Europäische Union sitzt in Brüssel aber auch in Strasburg | |
| dat bat't mī | das nützt mir | |
| dat baudel is wēr bīrecht't | die Angelegenheit ist wieder berichtigt | |
| dat baudel maut ērst wēr bīred't worden | die Angelegenheit muss in Ordnung gebracht werden | |
| dat bauk bīfat't ğīn hunnert sīden | das Buch umfasst keine hundert Seiten | |
| dat bek stājt hum sō recht nóó 't flīmstrīken | er schmeichelt sich gerne ein (Rdw.: "der Mund steht ihm so recht zu schmeicheln") | |
| dat bild hangt ōwer 't böyten | das Bild hängt über der Heizung | |
| dat brūdpoer word't ōwersprōken | das Brautpaar wird aufgeboten | |
| dat bünt daukjes föör 't blauden | das sind beängstigende Beweggründe | |
| dat bānkt in 't west | es steigen Wolkenbanken im Weste auf | |
| dat bīhūd't sük al wēr | das behäutet sich schon wieder | |
| dat dau ik up 't läifst | das tu ich am liebsten | |
| dat däi dôd näit sğīlerğ fergēten word't | damit der Tote nicht so schnell vergessen wird | |
| dat dücht't mī altans dat dat sō gaud is | ich denke wenigstens das das so gut ist | |
| dat dū mī nóó 't lēvend ampelst | das du mir nach dem Leben trachtest | |
| dat fet sit't hum näit in d' weğ | er ist mager (Rdw.: "das Fett sitzt ihm nicht im Weg") | |
| dat fläisk fangt an 't óósen | das Fleisch fängt an zu faulen | |
| dat fläisk sit't sō ful sēnen dat me dat hóóst näit ēten kan | das Fleisch ist so sehnig das man es fast nicht essen kann | |
| dat fäj is d' in bīsğüt't | das Vieh ist darin eingesperrt | |
| dat fäj lid't bī d' koel last | das Vieh droht bei der Kälte zu erkranken | |
| dat gesğrift word't dor un dor anhóólt | das Schriftstück wird da und da zitiert | |
| dat glid't söytjes hen | das geht gut runter, das schmeckt gut | |
| dat gript mī an 't hārt | das rührt mich sehr, das bewegt mein Herz | |
| dat gājt d'r hēr as unner in 't gulf | das geht drunter und drüber das mag man nicht glauben (Spr.: "es geht daher wie unten im Gulf") | |
| dat het häi in 't föyl as däi bēdeler däi lūs | das hat er im Gefühl wie der Bettler die Laus (Spr.) | |
| dat het jüüst sīn bīdārf west dat häi fan 't jueng of an fööls tau fööl wiel hat het un näit nauğ unner d' tucht hollen wur | das ist gerade sein Untergang gewesen das er von Kindesbeinen an viel zu viel seinen Willen erfüllt bekommen hat und nicht genug Erziehung genossen hat | |
| dat het niks bat't dat ik hum d'r fööer worsğāut het | es hat nichts genützt das ich ihn davor gewarnt habe | |
| dat holt grust wen wī 't mit däi holtklöyver upklöyven | das Holz knirscht wenn wir es mit dem Holzspalter spalten | |
| dat häiel lauğ kwam in 't äen | das ganze Dorf kam in Unruhe | |
| dat hāj fang an 't brājen | das Heu fängt an zu gären | |
| dat ik dat dóón heb is aldo woer man ik swēr dī dat ik 't w'rachterğ näit bētern kan dat dat geböört is | das ich das getan habe ist wahr aber ich schwöre das ich wirklich keine Schuld daran habe was passiert ist | |
| dat is 't bīwend't | das lohnt, das ist es wert | |
| dat is 't âl | das ist alles | |
| dat is aldüs as 'k 't säeğt heb | es ist ganz so wie ich es gesagt habe | |
| dat is d'r antau dat 't fat ōwerlöpt | es ist nahe dran das das Fass überläuft | |
| dat is dik bīhūd't | das ist dick behäutet | |
| dat is dī bīsğed't | das ist dir zugeteilt | |
| dat is in 't angóón | das ist am Anfang | |
| dat is in 't âl ferstrājt worden | das ist im All verstreut worden | |
| dat is jóó häilundal in 't wiel | das ist ja ganz und gar verdreht, das ist ja ganz und gar verrückt, das ist ja ganz und gar aus den Fugen geraten | |
| dat is mī âl ēvenäien of dū 't dājst of näit | das ist mir ein und dasselbe ob du es tust oder nicht | |
| dat is sēker 'n hōvdfail wen 't pērd ğīn kop het | das ist sicher ein Hauptfehler wenn das Pferd keinen Kopf hat (Spr.) | |
| dat is sō 'n balstürerğ kind dat man d'r no in 't gâud no in 't kwóóed wat mit worden kan | das ist ein so freches Kind das man mit ihm weder im Guten noch im Schlechten zurecht kommt | |
| dat kind is fandóóeğ sō kōrserğ dat ik lööv dat wī 't näit hollen | das Kind ist heute so fieberig das ich nicht glaube das wir es am Leben erhalten können | |
| dat kind let't sō bīkrēten | das Kind sieht so verweint aus | |
| dat kind lērt 't lōpen | das Kind lernt das Laufen | |
| dat kind word't altīd ofstubt | das Kind wird immer zurückgestoßen | |
| dat kläid let't tau empeld | das Kleid sieht zu einfach aus, das Kleid ist stillos | |
| dat krūd sóód't sük sülst | das Kraut besamt sich von selbst | |
| dat kumt in 't fergētelbauk | das gerät in Vergessenheit (Spr.: "das kommt ins Vergessbuch") | |
| dat kwam hum in 't hērinnern | er erinnerte sich, es kam ihm in die Erinnerung | |
| dat kwóóed hörn in 't nōrd ōwer 't wóóter | Normannenreich, Wikingerreich | |
| dat kîv bēvert hum fan 't andaun | das Kinn zittert ihm vor Aufregung | |
| dat köst't 'n duller | das kostet einen Dollar | |
| dat köst't fīf oirō | das kostet fünf Euro | |
| dat kōrn is bīred't | das Getreide ist besorgt | |
| dat land kumt nū ērst recht wēr in wērderğkaid dat 't wat upbrengt man wī hebbent d'r ōk örnelk wat an dóón un 't us 'n gaud stük geld kösten lóóten dat 't ērst wēr in wērderğkaid kōmen het | das Land kommt jetzt erst wieder in einen geschätzten Zustand in dem es etwas aufbringt aber wir haben da auch sehr viel dran getan un es uns ziemlich Geld kosten lassen das es wieder in diesen guten Zustand gekommen ist | |
| dat land sit't ful fan óómel | das Land ist voller Tipula-Larven | |
| dat let't anners as wī mäindent | das sieht anders aus wie wir annahmen | |
| dat let't d'r fan of as hār d'r 'n buem inslóón | das sah aus als hätte eine Bombe eingeschlagen | |
| dat let't d'r in hūs ferbārmelk | er sieht dort zuhause erbärmlich aus | |
| dat let't d'r man sğörverğ fan of | das sieht reichlich schäbig aus | |
| dat let't d'r nóó as of 't | es hat den Anschein dass, es sieht aus als ob | |
| dat let't d'r wöyst dan of | das sah wüst aus | |
| dat let't d'r ārğ fan of | das sieht schlimm aus | |
| dat let't hum līk | das sieht ihm ähnlich | |
| dat let't je wunnerlīk un ferdrājt dō dū dat dājst | das schaut ja seltsam und verrückt aus wenn du das tust | |
| dat let't läip māl | das sieht sehr schlimm aus, das sieht sehr unschön aus, das ist sehr hässlich | |
| dat let't mī hir in hūs sō orerğ dat ik 't häil hóóst näit wēr ken | das sieht mir hier zuhause so sonderbar aus das ich es beinahe nicht wiedererkenne | |
| dat let't mī häil d'r nóó as of dat sêr bol wēr bētert | das sieht mir ganz danach aus als ob die Wunde bald wieder abheilt | |
| dat let't ne' 's wen häi kōmen wul | das sieht aus, als wollte er kommen | |
| dat let't nū allernorst | das schaut gar zu traurig aus | |
| dat let't sük wal balgen man näit talgen | das Vieh ist so mager das es nicht einmal Hauttalg ausscheidet (Spr.: "es lässt sich wohl balgen aber nicht talgen") | |
| dat liğt up d' fīfundārterğste gróód nōrder bräed't | das liegt auf dem fünfunddreizigsten nördlichen Breitengrad | |
| dat läid lüd't māl | das Lied klingt schlecht | |
| dat oel hūs sööl' w' wal slīten mauten dan sō fēr as ik 't unnersöcht heb lööv 'k näit dat d'r no wat an tau bīdäjen is | das alte Haus werden wir wohl abreißen müssen denn so weit ich es untersucht habe glaube ich nicht das dran noch etwas zu bessern ist | |
| dat plauğīsder fersmit't sük | das Pflugmesser verkrümmt sich | |
| dat pērd let't up 't ôğ mōj | das Pferd sieht hübsch aus | |
| dat ruk't me sööem mīlen tēgen d' wind | das riecht man sieben Meilen gegen den Wind | |
| dat róókst dū hund bitst mī in 't holten bäin | das hast du verfehlt (Spr.: "das triffst du Hund beißt mich ins Holzbein") | |
| dat sal wat näit fan anbīlang wēsen wat d'r fan ōwersğüt't | das wird nicht wichtig sein was davon übrig bleibt | |
| dat snid't sō rūğ as 'n saks | das schneidet so grob wie ein Kurzschwert | |
| dat spek word't in d' wīm uphangen | der Speck wird im Fleischgerüst aufgehangen | |
| dat stöörmt sō baldóóderğ dat me hóóst bâng in 't hūs worden maut | es stürmt so gewaltig das man fast Angst im Haus haben muss | |
| dat swīn köst't mī hóókensğōn fīf oirō pund | das Schwein kostet mich ausgeweidet fünf Euro pro Pfund | |
| dat sğad't dī niks | das ist eine gerechte Strafe für dich, das ist dir ganz gesund | |
| dat sğip sājelt dat 't sō 'n ord het | das Schiff segelt so dass es gut vorankommt | |
| dat sğüt't mīn net sō in d' sin | das ist mir gerade so eingefallen | |
| dat trāuen in 't fläisk slóón | die Trauung erzwingen | |
| dat tüüğ is sō infūl me kan 't hóóst näit wēr sğōn krīgen | das Zeug ist so schmutzig das man es fast nicht wieder sauber bekommt | |
| dat was bītau Jân - sē Wübke - do was häi net föör 't singen ūt kârk góón | das ist am Ziel vorbei Jan - sagte Wiebke - da war er gerade zum Singen aus der Kirche gegangen | |
| dat was net in d' bīgün dat 't anfung tau lōpen | es war gerade am Beginn als es anfing zu laufen | |
| dat wicht is sō gail dat 't däi manlüü bol tau 't hals in flüğt | das Mädchen ist so geil das es den Männer so um den Hals fällt | |
| dat word't al ārger mit hum | er wird immer schlimmer mit ihm | |
| dat word't fan hum bīhērt | das wird von ihn gelenkt | |
| dat wêr smit't sük in böjen | das Wetter verändert sich (Rdw.: "das Wetter wirft sich in Böen") | |
| dat wóóter ārbaid't stark | das Wasser bewegt sich heftig | |
| dat wājt sō baldóóderğ dat me hóóst bâng in 't hūs worden maut | es weht so gewaltig das man fast Angst im Haus haben muss | |
| dat öywerkânt fan 't graft | die andere Seite des Grachtes | |
| dat öywerkânt fan 't wóóter | die andere Seite des Wassers | |
| dat ēk fangt an 't natten | das Geschwür nässt | |
| dat ēten stājt up 't füer | das Essen kocht | |
| dat ōrdäil wur ūtset't | das Urteil wurde außer Kraft gesetzt | |
| daun dājt 't lóóten | Übung macht den Meister | |
| disser stóólen stóóven wordent döör 'n góónd wārk in röögen set't | diese Stahlstäbe werden durch ein Uhrwerk in Bewegung gesetzt | |
| dit hūs is up 't mōjst | dies Haus ist am schönsten | |
| dor gājt 't up dóól! | da geht es hin! | |
| dor is wat up 't stel | sie ist schwanger (Rdw.: "da ist was auf dem Gestell") | |
| dor let't dat d'r fan of dat sast näit lööven | da sieht das so schlimm aus dass du es kaum glauben wirst | |
| dor let't dat d'r fan of dat sğalst näit lööven | da sieht das so schlimm aus dass du es kaum glauben wirst | |
| dor let't dat wöyst d'r fan of | dort sieht es wüst aus | |
| dor liğt 't | da liegt es | |
| dor lüst't mī an | danach verlangt es mich, das möchte ich | |
| dor sit't näit näit fööl achter | da ist nichts zu befürchten, da sitzt nicht viel dahinter | |
| dor süğt me wō 't lóóken sğōren is | da sieht man wie man eigentlich dran ist, da sieht man in was für Verhältnissen man lebt (Spr.: "da sieht man wie das Laken geschnitten ist) | |
| dor willent wī 't man bī lóóten | da wollen wir es bei belassen | |
| dräj up 't anner | jede vierte, jeder vierte, jedes vierte | |
| dräj up 't anner joer | jedes vierte Jahr | |
| du hest 't näit nööderğ um dat tau daun | du hast es nicht nötig das zu tun | |
| däi 't genäit het däi het ōk ferdräit | der die Lust hat der hat auch die Last | |
| däi 't lütje näit ērt is 't grôt näit wērd | wer das Kleine nicht ehrt ist das Große nicht wert (Spr.) | |
| däi aier būten 't nüst läegen | fremdgehen (Rdw.: "die Eier außerhalb des Nestes legen") | |
| däi anbāu fan 't land | die Kultivierung des Landes | |
| däi bläj maut't anpünt't worden | der Bleistift muss angespitzt werden | |
| däi bok fan 't hūs | der First des Hauses | |
| däi bräed't fan d' weğ | die Breite des Weges | |
| däi bräj het anset't | der Brei ist angebrannt | |
| däi buel het sō 'n diek óóerv up d' hūd dat häi d'r häil dunker wit fan let't un ik d'r mit 't swīntje un säiep bī maut dō 'k hum wēr blank hebben wil | der Stier hat so eine dicke Schmutzschicht auf der Haut so dass er ganz schmutzig weiß aussieht und ich dort mit Brüste und Seife ran muss wenn ich ihn wieder glänzend haben möchte | |
| däi buer sīn jungse bünt an 't döskern | die Knechte des Bauern dreschen gerade | |
| däi bâuğ set't sük | der Spitzbube widersetzt sich | |
| däi bäest stürlüü bünt an 't land | Kritiker sind oft Theoretiker (Spr.: "die besten Steuerleute sind an Land") | |
| däi bäisten bünt up 't land | die Rinder sind auf der Weide | |
| däi bäisten hebbent d' bies in 't stērt hebben | die Rinder tollen, die Rinder jagen herum | |
| däi bôm fan 't fat is lek | der Boden des Fasses leckt | |
| däi bôm fan 't sğip | der Schiffsboden | |
| däi bôm fan däi bâk maut mit flōren ūtmürt worden anners word't h' näit diecht | die Basis des Gefäßes muss mit Bodenfliesen ausgemauert werden sonst wird es nicht dicht | |
| däi böerğ is undset't | der Bürge ist entlassen | |
| däi bööert fan 't lēvend | der Rhythmus des Lebens | |
| däi bīdrīf is sō grōt dat me 't hóóst näit âl bīflechtern un dat baudel in örder hollen kan | der Betrieb ist so groß das man es fast nicht schafft alles zu kontrollieren und die Angelegenheit in Ordnung zu halten | |
| däi būsbeller sit't in d' keller | der Busebeller sitzt im Keller | |
| däi d' sğóó het het 't sğellen d'r tau | der den Schaden hat hat die Schimpfe dazu | |
| däi d'r bōven wōnt bītóólt 't âl | Gott muss alles ausgleichen (Spr.: "der dort oben wohnt bezahlt alles") | |
| däi d'r bōven wōnt rēgæært 't âl | Gott muss alles ausgleichen (Spr.: "der dort oben wohnt regiert alles") | |
| däi dóóğbööert let't hum frau up bäien wēsen | der Tagesrythmus lässt ihn früh aufstehen | |
| däi dīk lid't last | der Deich droht zu brechen | |
| däi dīk stājt unner 't sğāuen | der Deich steht unter behördlicher Aufsicht | |
| däi dōd fan sīn grôt söyn dē hum 't sō an dat häi bol d'r up stüürv | der Tod seines großen Sohnes ergriff ihn so sehr das er bald darauf starb | |
| däi dōdenbidders dróógent bī 't ansägen 'n stēk mit 'n hangend floer | die Leichenbitter tragen beim Verkünden einen Dreispitz mit hängendem Trauerflor | |
| däi fenten un fōns wóólen sük in 't land | die Jungen und Mädchen wälzen sich im Land | |
| däi finger is ūt 't lid | der Finger ist ausgerenkt | |
| däi flærkât maut 't âl anbrengen | die Plaudertasche muss alles verraten | |
| däi frâu kan mēr mit d' sğûd tau 't hūs ūtdróógen as däi man mit däi hājwóógen tau d' sğürdööer in fort | die Frau kann mehr mit der Schürze zum Haus hinaus tragen als der Mann mit dem Heuwagen hinein fährt (Spr.) | |
| däi föögel hul sük lâng bōven 't holt | der Vogel hielt sich lange über dem Wald | |
| däi fürwēr leskert 't füer | die Feuerwehr löscht das Feuer | |
| däi fūlerğkaid is al dēger in dat gaud inarnt dat 't hóóst häil mit ğīn middels wēr sğōn tau krīgen is | der Schmutz ist schon stark in das Zeug eingefressen das es fast mit gar keinen Mitteln wieder sauber zu bekommen ist | |
| däi gäest ārbaidt't näit gaud | die Hefe arbeitet nicht gut, die Hefe gährt nicht gut | |
| däi gööet mūd't d'r ūt | die Grüppe mündet dort hinaus | |
| däi güntsīd fan 't däip | die andere Seite des Kanals | |
| däi gājt sō olbōrerğ in höör klæær as 't hóóst in hunnert joren ğīn mâud mēr west het | sie hat solch altmodische Kleidung an wie sie schon fast vor hundert Jahren schon nicht mehr Mode waren | |
| däi hauner bünt al up 't rik | die Hühner sind schon auf der Stange | |
| däi hauner bünt up 't rik | die Hühner sitzen auf der Stange | |
| däi hund bit't | der Hund beißt | |
| däi hund blaft man häi bit't näit | der Hund bellt aber er beißt nicht | |
| däi häil ūtspred't dağ | der volle Tag | |
| däi hóófer sğüt't in bīven | der Hafer setzt Rispen an | |
| däi hóón tred't däi häen | der Hahn tritt die Henne | |
| däi hūshollen let't d'r aisk fan of | der Haushalt sieht unsauber aus | |
| däi hūsswam arnde döör däi langhaid fan d' tīd sō in dat ik däi dēlen mit däi balken d'r ūt rīten lóóten mus um 't hūs d'r fan sğōn tau krīgen | der Hausschwamm drang durch die Länge der Zeit so ein das ich die Fußböden mit den Balken herausreißen musste um das Haus davon sauber zu halten | |
| däi ingewanten fan 't hūs | die vier Wände | |
| däi is sō küüsk dat säi annerman s' botter näit et't | sie ist so keusch das sie sich mit niemandem einlässt (Spr.: "sie ist so keusch das sie andere Butter nicht isst") | |
| däi is sō neisğirerğ däi maut 't âl wäiten | er ist so neugierig er muss alles wissen | |
| däi kau hīmt 't sō ūt d' bost dat wī höör wat lungenróóev kōken un ingēven mautent. | die Kuh atmet so schwer das wir ihr ein wenig isländisches Moos kochen und geben sollten | |
| däi kau is bīsóód't | die Kuh ist besamt | |
| däi kau let't klatterğ | die Kuh sieht schäbig aus | |
| däi kauje baistern döör 't land | die Kühe laufen wild durchs Land | |
| däi kinner góónt 't frēselk an | die Kinder machen einen fürchterlichen Lärm | |
| däi kinner góónt 't frēselk tau kēr | die Kinder machen einen fürchterlichen Lärm | |
| däi knipt d' kât in 't düüstern | er ist nicht zu unterschätzen, sie ist nicht zu unterschätzen (Spr.: "der kneift die Katze im Dunkeln") | |
| däi kobben swóójen ōwer 't hēf | die Möwen gleiten schwebend über dem Wattenmeer | |
| däi koel kōrsen gungent mī ōwer 't lēvend | die kalten Fieberschübe gingen mir über den Körper | |
| däi kriğt wat up 't pukkel | der bekommt Schläge | |
| däi krūdwinkel in Læær het 't âl an krüüderäj däi äien wal hebben wil | das Gewürzgeschäft in Leer hat sämtliche Kräuter die man nur haben will | |
| däi kât sit't up d' tóówel | die Katze sitzt auf dem Tisch | |
| däi kûs sat dō fast un ik hār d'r sō 'n pīn an dat 't net was as of ik uplōken wur | der Backenzahn saß so fest und ich hatte solche Schmerzen das es sich so anfühlte als würde ich in die Höhe gehoben werden | |
| däi kājööes ridder red't däi jüffer | der kühne Ritter rettet die Jungfrau | |
| däi let't as düer tīden | er sieht verhungert aus (Rdw.: "der sieht aus wie teuere Zeiten") | |
| däi let't sük föör 'n dājt 'n gat in 't knäj bōren un dō häi no 'n pennenk d'r bī kriğt dan bölkt häi ōk näit | er ist ein richtiger Geizkragen der nur an Geld denkt (Spr.: "er lässt sich für einen Deut ein Loch in das Knie bohren und wenn er noch einen Pfennig dazu bekommt dann schreit er auch nicht") | |
| däi läiverkes krüüdeln bōven 't land | die Lerchen jubilieren über dem Feld | |
| däi lēpel maut ērst bīlakt worden ēder d'r mit ēten word't | eine Frau die einen Mann zunächst nicht ausstehen kann nimmt ihn im Endeffekt trotzdem (Spr.: "ein Löffel muss erst kritisiert werden bevor damit gegessen wird") | |
| däi maid däi säi d'r het is sō 'n räecht pöyselerske un däi kan 't âl bīrakken wat 't in un būten 't hūs tau taun gift um dat âl örnelk un sğōn tau hollen | die Magd welche sie hat ist eine echte Arbeitswütige un die kann alles in Ordnung halten was es im un außerhalb des Hauses zu tun gibt um alles ordentlich und sauber zu halten | |
| däi mund in 't bek hollen | schweigen | |
| däi mêr fersmit't dat fôl | die Stute verstößt das Fohlen | |
| däi móón is in 't anwinnen | der Mond nimmt zu | |
| däi möölen ārbaid't gaud | die Mühle ist gut im Bewegung | |
| däi näit wóóğt däi näit wint däi näit sğit't däi näit stinkt | wer nicht wagt der nicht gewinnt wer nicht scheißt der nicht stinkt (Spr.) | |
| däi oel müren stóónt no tau 't hērinnern | die alten Mauern stehen noch zur Erinnerung | |
| däi plóóets word't mit bīslağ ferköft | das Gehöft wird mit Inventar verkauft | |
| däi plājden wil un 'n kau däi gift 't läiver tau | wer um eine Kuh plädieren will der gibt lieber auf (Spr.) | |
| däi prīs ōwerdücht't hum | der Preis wird ihm zu viel | |
| däi pêr köönent däi wóógen d'r hóóst näit wēr ūt lūken sō fast sit't h' | die Pferde können den Wagen da fast nicht wieder herausziehen so fest wie er sitzt | |
| däi pôl sit't hum ferdwērt up d' kop | die Mütze sitzt ihm verdreht auf dem Kopf | |
| däi pērskebōm maut angōten worden nóódēm dū hum umpōt't hest | der Pfirsischbaum muss angegossen werden nachdem du ihn umgepflanzt hast | |
| däi rēgen guddert up 't dak | der Regen prasselt auf dem Dach | |
| däi slōd sit't ful fan bīsóómrötten | der Graben ist von Bisamratten befallen | |
| däi snäj let't bīster böjenbrūn bītrukken | der Schnee sieht hässlich aus böenbraun verdroschen | |
| däi stad word't bīläeğt | die Stadt wird belagert | |
| däi stöörmflaud het us óóferhöyd't krēgen | die Sturmflut hat uns unvorbereitet getroffen | |
| däi sul sük 'n gaus fööer 't knäj binnen | er ist sehr schweigsam (Spr.: "der sollte sich eine Gans vor das Knie binden" damit sie für ihn schnattert) | |
| däi swäel is in 't ankōmen | das Geschwür ist in der Entstehung | |
| däi säj smit't düğterğ boren | die See wirft kräftige Wogen | |
| däi tril up 't lēvend hebben | am ganzen Körper zittern | |
| däi tuffels mautent anērd't worden | die Kartoffeln müssen angehäufelt werden | |
| däi wal sit't däi lóót dat sğikken | wer es gut hat soll nicht an Veränderungen denken (Spr.: "wer gut sitzt der lasse das rücken") | |
| däi wat sğrift un kan 't näit lēsen maut wal 'n räecht ēsel wēsen | wer etwas schreibt und kan es nicht lesen muss wohl ein richtiger Esel sein (Spr.) | |
| däi wekker rit't of | der Wecker klingelt | |
| däi wind sit't in d' pishörn | der Wind wehr von Westen | |
| däi word't sō óónsk dat säi nüms līk ankīken dürt | sie wird so verlegen dass sie niemanden gerade ansehen darf | |
| däi wóógen dwäilt in 't spôr | der Wagen schlingert in der Fahrspur | |
| däi wērd fan däi plóóets is up sesterğdūsend gülden bīgrōt't worden | der Wert des Bauernhofes ist auf sechzigtausend Gulden geschätzt worden | |
| däi Äiems mūd't in 't hēf | die Ems mündet in das Wattenmeer | |
| däi äien däi knipt un däi anner het 't geld | der eine geizt und der andere hat das Geld (Spr.) | |
| däi äien was in 't swārt un däi anner in 't klöört | der eine war schwarz und der andere war gefärbt | |
| däi êr büd't is êr wērd | wer Ehre bietet ist Ehre wert (Spr.) | |
| däi êrst drei melkbóóljes mautent in d' tîn stöt't worden un dan maust dū däi bóóljes ērst düğterğ ūtböönern ēr d'r wēr melk in set't word't | die ersten drei Milchwannen müssen in das Fass gegeben werden und dann musst du die Wannen erst einmal kräftig ausbürsten bevor wieder Milch hinein gegeben wird | |
| däi óóerv fan 't fäel maut nóó būten sitten | die Narbseite des Felles muss außen sein | |
| däi óóerv sit't d'r al tau fast up un is d'r al tau fēr infrēten as dat d'r no helpen an is um d'r wēr grund in tau krīgen | die Schmutzkruste sitzt zu fest und ist dort schon zu fest hineingefressen als das dort noch Abhilfe besteht es wiederherzustellen | |
| däi óómel is fanjoer rājn dül däi fret't âl up | die Tipula-Larve ist dieses Jahr wahrlich böse die frisst alles auf | |
| däi āngst tred't hum an | die Angst überkam ihn | |
| däi ārm is ūt 't lid | der Arm ist ausgekugelt | |
| däi ārğ sit't in hum | die Furcht sitzt im in den Knochen | |
| däi ārğ stekt hum düs dürt häi d'r ōk näit mit an 't lücht wat häi d'r stilkens dóón het | die Furcht vor Strafe plagt ihn darum darf er damit auch nicht ans Licht was er heimlich getan hat | |
| däi Ōstfräisen hebbent sük walēr an 't Nōrderhēf anbāut | die Ostfriesen haben sich in alten Zeiten an der Nordsee angesiedelt | |
| döör 't | durch das | |
| döör 't ôr brānt wēsen | durchtrieben sein (Spr.: "durch das Ohr gebrant sein") | |
| döör 't ōr brānt | durchtrieben (Spr.: "durch das Ohr gebrannt") | |
| döör d' bânk weğ word't d'r fanjoer no al fööl un ōk gâud fisk fangen | im Durchschnitt wird in diesem Jahr noch relativ viel und auch guter Fisch gefangen | |
| döörlücht't | durchlaucht | |
| düld't | geduldet | |
| düllerğkaid in 't lēvend hebben | Entzündung im Körper haben | |
| dē pêr lēpent dat 't sō 'n ord hār | die Pferde liefen so dass sie gut vorankamen | |
| dō d'r ērst rötterğ stēden in d' käies bünt dan is 't best dō s' rājn ūtstōken of ūtsnēden wordent anners arnent säi licht al fērer | wenn da erst einmal faulige Stellen im Käse sind dann ist es das Best wenn sie vollkommen ausgestochen oder ausgeschnitten werden sonst dringen sie leicht immer weiter | |
| dō dat oel pērd up d' gâud fäen kumt dan sal 't sük bol wēr wat bīfrēten | wenn das alte Pferd auf die gute Weide kommt dann wird es bald wieder zunehmen | |
| dō dat tüüğ lâng liğt word't dat ērdflekerğ | wenn das Zeug lange liegt wird es stockfleckig | |
| dō disser jûk näit mēr drājt un disser gēvel näit mēr stājt wō 't dan wal up Wilwārven gājt? | wenn dieser Flügel nicht mehr dreht und diser Giebel nicht mehr steht wie es dann wohl auf Willewarfen geht? | |
| dō däi törfgróóver nóó d' hollert slap word't is mit däi ingewanten näit mēr fööl tau daun | wer nichts mehr mit sich anzufangen weiß dem ist nicht zu helfen (Spr.: "wenn der Torfgräber nach dem Feierabend lustlos wird ist mir den Eingeweiden nichts mehr zu machen") | |
| dō dū dī sülst näit helpen kāst dan kāst dū mī 't man säegen dan wil ik dīn mit róód un dóód tau bóót kōmen | wenn du dir selbst nicht helfen kannst dann brauchst du mir es nur sagen dann will ich dir mit Rat und Tat zur Hilfe kommen | |
| dō dū gaud lērst kumst dū pingster mit up 't īs | wenn du gut lernst dann kommst du zu Pfingsten mit aufs Eis (scherzhaftes Spr.) | |
| dō het häi 't bīlēden | damals hatte er es ausgesagt | |
| dō häi sīn elfürtje achter 't halsdauk gōten het ... | wenn er seinen Elfuhrtee getrunken hatte ... | |
| dō ik däi sğóópen höd dō dē 't rēgen | als ich die Schafe hütete regnete es | |
| dō ik dī bīlet dan maust dū 't säegen dan kōm 'k up 'n anner móól wēr | wenn ich dich störe dann musst du es sagen dann komme ich ein anderes Mal wieder | |
| dō sğōt hum 't in d' sin | da fiel es ihm wieder ein | |
| dū hest süen in 't siecht | du hast Sonnenbrand im Gesicht | |
| dū kriğst fut äien an 't bek | du bekommst gleich eine ans Maul | |
| dū maust dat gaud näit al bīhandjen anners kust dū 't no wal krūs un fūl móóken | du darfst die Ware nicht ständig mit der Hand anfassen sonst könntest du sie noch kraus und schmutzig machen | |
| dū maust däi óóerv näit sğüren dat 't lêr näit rūğ word't | du darfst die Narbseite nicht scheuern damit das Leder nicht rauh wird | |
| dū maust wat anspinnen anners kriğst dū 't näit klor | du musst ein wenig schneller spinnen sonst bekommst du es nicht fertig | |
| dūmbräed't (däi) | Daumenbreite; Zollbreite | |
| elker hūs in 't lauğ | jedes Haus im Dorf | |
| engelke tengelke têr mörn gift 't môj wêr | Marienkäfer Nägelchen Teer morgen gibt es gutes Wetter (Kinderr.) | |
| et't | geweidet, beweidet | |
| fan 't | von dem | |
| fan 't fö'joer | diesen Frühling | |
| fan 't gäistelk in 't bäistelk fālen | seine rohen Instinke zeigen (Spr.: "vom Geistigen ins Tierische fallen") | |
| fan 't horen is 't kwóóed pink krīgen | zu viel Sex scheuert den Penis wund (Spr.: "vom Schärfen ist es böse Finger bekommen") | |
| fan 't jueng of an | von Kindesbeinen an | |
| fan 't lēvend kōmen | aus dem Leben kommen, sterben | |
| fan 't mäinen wēsen | die Meinung haben | |
| fan 't pad of | verwirrt, verrückt (Rdw.: "vom Pfad ab") | |
| fan 't pad ofróóken | vom Weg abkommen | |
| fan 't stüer wēsen | von der Rolle sein | |
| fan 't stük róóken | wahsinnig werden | |
| fan 't stük wēsen | außer Fassung sein | |
| fan 't äen an | von Anfang an | |
| fan d' häiel baudel sul mī ğīn an 't hārt sō fööl grīven | diese Angelegenheit sollte mich nicht am Herzen quälen | |
| fan d' ōrd tau 't äen | vom Anfang bis zum Ende | |
| fan äin bäin up 't anner stóón góón | seinen Standpunkt wechseln, keine Ausdauer haben (Spr.: "von einem Bein auf das andere wechseln") | |
| fandóóeğ is 't net sō wārm as güster | heute ist es genauso warm wie gestern | |
| ferdrüt't | verdrossen | |
| fergēt't dat wērkōmen näit! | vergesst das Wiederkommen nicht! (Höflichkeitsformel beim Abschiednehmen) | |
| ferhöd't | vorhergesehen, versehens | |
| ferkloren fan 't dóótenbīsğīrmen | Datenschutzerklärung | |
| ferknūsen fan 't ferlēden | Vergangenheitsbewältigung | |
| ferled't | verführt, verleitet | |
| ferlóót dī näit up 't hachtje! dat was walēr setrecht in d' Nörder Mārsken dat 't bī d' buer 's söndóóğs mēlpüüt gaf un tuffels un fläisk achternóó un dat nóóēten wur dat hachtje nöymt | verlass dich nicht auf die Fleischspeise! das war früher in den Norder Marschen Gewohnheitsrecht das es beim Bauern sontags Mehlkloß gab und Kartoffeln und Fleisch danach und jenes Nachessen wurde Hachtje genannt | |
| fermōrd't | ermordet | |
| ferrust't | verrostet | |
| fersot't up wat wēsen | erpicht auf etwas sein, vernarrt in etwas sein, versessen auf etwas sein | |
| ferwacht't | erwartet | |
| feğsel fan 't kōrn | Kornreste | |
| fisk let't däi minsk as häi is | Fisch ist wenig nährhaft (Spr.: "Fisch lässt den Menschen wie er ist") | |
| fleddermūs - krūp döör 't hūs | Fledermaus - kriech durchs Haus (Spr.) | |
| flīm up 't ôğ | med.: "grauer Star", Katarakt | |
| frauer hebbent mēr lüü Ōstfräisk prōt't | früher haben mehr Leute Ostfriesisch gesprochen | |
| freidaum is dat hôğst wet in 't fräisk hārt | Freiheit ist das höchste Gesetz im friesischen Herz | |
| fulend't | vollendet | |
| fâst't (däi) | Feste, Festigkeit | |
| föd't | genährt, gefüttert | |
| fööer 't recht sitten | einen Rechtsstreit austragen | |
| fööl kinner word't stur 'n oel tau unnerhollen man 'n oel unnerholt makkelk fööl kinner | bei vielen Kindern wir es schwierig eine altes zu unterhalten aber ein altes unterhält leicht viele Kinder (Spr.) | |
| föör 't gat | vor dem Loch | |
| föör 't grôtst pârt | größtenteils | |
| föör 't wufke | für das Hündchen (Phrase die beim Trostpreis beim Kinderspiel gesagt wird) | |
| föör 't êrst kēr | zu ersten Mal | |
| gaud anwend't wēsen | gut angewendet sein, sich gut verdient machen | |
| gaud stennen is 't hâlf wārk | stöhnen ist die halbe Arbeit | |
| gedür läief säiel! däi hārtslağ is tau füer mörn gift 't frisk wust | Geduld liebe Seele! der Herzschlag ist zu feurig morgen gibt es frische Wurst | |
| geld un blôt moers dor is 't mäiest äilend fan in d' wērld | Geld und Sex verursacht das meiste Elend auf der Welt (Spr.) | |
| gif acht up 't hūs | achte auf das Haus | |
| godlof dat 't nüms fan mīn folk is sē dat wīf dō forent s' mit höör man nóó d' gâlğ | Gott sei dank das es niemand meiner Blutsverwandten ist sagte die Frau da fahren sie mit ihrem Mann zum Galgen | |
| gróód bräed't | Breitengrad | |
| gróód bräed't | Breitengrad | |
| gróód nōrder bräed't | nördlicher Breitengrad | |
| gróód süüder bräed't | südlicher Breitengrad | |
| gróód ōster bräed't | östlicher Längengrad | |
| grājt dat gres in d' januwoi dan wāst 't dat häiel joer min | gedeiht das Gras im Januar dann wächst es das ganze Jahr schlecht (Spr.) | |
| grōt fan 't hōpstük | umfangreich | |
| gâud plêğ is 't hâlf fauer | gute Pflege ist das halbe Futter (Spr.) | |
| góó nóó Bleksen un lēr 't heksen | geh nach Blexen und lern das Hexe (Spr.) | |
| gēlspred't dikkoplapper | zool.: Braunkolbiger Braun-Dickkopffalter (Thymelicus sylvestris) | |
| handbräed't (däi) | Handbreite | |
| handje näit an dat dēken anner word't 't krūs | betaste die Decke nicht sonst wird sie kraus | |
| he' jī hir 't ōk? | seid ihr auch hier? | |
| heb 'k dī dat dan näit düüdelk nauğ andüd't dat dū dat daun sust? | habe ich dir das nicht deutlich genug angesagt das du das tun solltest? | |
| hen 't | (Substantivierend) | |
| hen ... 't | hin ... und | |
| het däi fraudmauer d'r al west un het 't kind bünselt | ist die Hebamme schon da gewesen und hat das Kind gewickelt | |
| het däi kloek al slóón - 't is as 't wil | hat die Uhr schon geschlagen - es wird gleich geschehen | |
| hol 't bek! | halts Maul!, halt die Fresse!, sei still! | |
| hol dī fucht man pies näit up 't bäer | machst gut aber pinkel nicht ins Bett (Rdw.) | |
| hum kan 't nōdlot brēken | ihm kann das Schicksal zum Verhängnis werden | |
| hum word't fan sīn wīf niks upsğept as stēkröyven stīkelstāgen un sğelfisk | er bekommt von seiner Frau nur Ärger (Spr.:"ihm wird von seiner Frau nichts serviert als Steckrüben Stichlinge und Schellfisch") | |
| hum word't niks upsğept as stēkröyven | er bekommt nichts als Steckrüben zu essen | |
| hum word't niks upsğept as stēkröyven stīkestargen un sğelfisk | er bekommt nichts als Schimpfe (Spr.: "ihm wird nichts aufgetan außer Steckrüben Stichlinge und Schellfisch" ) | |
| hum wur 't rājn bīnāut tau | ihn schwindelte es geradezu | |
| hârd't (däi) | Härte, Festigkeit; fig. Gesundheit | |
| häi acht't dat föör makkelk | er hält es für leicht | |
| häi acht't dat föör niks | er nimmt es nicht ernst, er achtet es nicht | |
| häi ampelde al lâng nóó dat stük land man häi kun 't bit nū no näit tau fóóten krīgen | er trachtete schon lange nach dem Stück Land aber er konnte es bis jetzt noch nicht bekommen | |
| häi babbelt 't âl nóó | er plappert alles nach | |
| häi babbelt 't âl ūt | er plappert alles aus | |
| häi baiert mit d' faut d'r word't 'n dôd ēsel bīlüd't | er baumelt mit den Füßen das einem schwindelig wird (Rdw.: "er baumelt mit dem Füßen da wird ein toter Esel verläutet") | |
| häi baistert d'r bī langs dat 't sō 'n ord het | er rennt daran vorbei wie der Blitz | |
| häi baistert d'r up dóól as wen häi 't âl tau d' düüwel jóógen wil | er jagt darauf los als wenn er alles zum Teufel jagen will | |
| häi baistert hum tau 't hūs ūt | er jagt ihn zum Haus heraus | |
| häi blöd't ne' 's 'n swīn | er blutet wie ein abgestochenes
Schwein | |
| häi bust fan 't lāgen | er berstete vor Lachen | |
| häi büd't mī 'n appel | er gibt mir einen Apfel | |
| häi büd't mī däi hand | er gibt mir die Hand | |
| häi büd't äien näit ins' 'n gâud dağ | er wünscht einem nicht einmal einen guten Tag | |
| häi büd't ōwerbōderğ fööl ğeld | er bietet übertrieben viel Geld | |
| häi bēd't jau | er bittet euch | |
| häi bērt net as of häi 't näit höören kan | er verhält sich als ob er es nicht hören kann | |
| häi bētert sük up 't oller as 'n winterswīn | er bessert sich im Alter kein bisschen (Spr.: "er bessert sich im Alter wie ein Winterschwein" das im Winter nicht zunimmt) | |
| häi bīfung 't no net ēven | er erwischte es gerade noch | |
| häi bīkent sük tau 't lütterdaum | er bekennt sich zum Luthertum | |
| häi bīmöt't sīn densten näit sō as 't wal höört | er begegnet seinen Angestellten nicht so wie es sich gehört | |
| häi bīrecht't mī dat ... | er berichtet mir das ... | |
| häi bīsğed't mī näit | er benachrichtigt mich nicht | |
| häi bīwröt't sük d'r in | er kommt darin vor Arbeit um | |
| häi drunk wēr man fatsūnelk as anner lüü fan 't lauğ | er trank wieder aber anständig wie andere Leute vom Dorf | |
| häi drāude dat 't was tau min | er deutete an das es zu wenig war | |
| häi dājt 't sīn dağ ni | er tut es nie(mals) | |
| häi dē 't mī tau d' turt | er tat es um mir ein Ärgernis zu bereiten | |
| häi dē d'r wat fan dat 't dōkde | er log so sehr das es nebelte | |
| häi erselt näit um in 't wóóter tau springen | er zögert nicht ins Wasser zu springen | |
| häi et't gērn sjampinjons mit sīpels | er isst gerne Champignons mit Zwiebeln | |
| häi fecht't hum an | er greift ihn an | |
| häi ferrööğt sük up 't bäer | er bewegt sich im Bett | |
| häi fimmelt an 't wicht tau | er streichelt das Mädchen; er fingert das Mädchen (sexuell) | |
| häi frağ dī 't hemd fan d' äers of | er fragt unverschämt viel | |
| häi gaf mī no 'n stût up 't brōd owerhôp tau | er gab mir noch ein Weißbrot überschüssig zum Brot dazu | |
| häi glimt ne' 's 'n katköödel in 't düüstern | er ist sehr sauber, er ist frisch gewaschen, er ist gründlich gewaschen, er strahlt vor Sauberkeit | |
| häi glājt in 't siecht | sein Gesicht glüht (Fieber) | |
| häi gājt 't an as of häi māl is | er handelt als ob er verrückt wäre | |
| häi gājt hen 't jēgern | er geht jagen | |
| häi gājt hen 't ēten | er geht essen | |
| häi gājt in 't hūs | er geht in das Haus | |
| häi het 'n buenk in 't bäin | er kann nicht laufen; er will nicht laufen (Spr.: "er hat einen Knochen im Bein") | |
| häi het 'n gewäiten as 'n fēlske hôs - 't kan engen un wīden | er hat ein Gewissen wie ein westfälischer Strumpf - es kann engen und weiten (Spr.) | |
| häi het 'n gâud bēt in 't brōd dóón | er hat einen guten Bissen in das Brod gemacht | |
| häi het 't aldo dóón | er hat es trotz alledem getan | |
| häi het 't allenerğ dóón | er hat es allein getan | |
| häi het 't d'r up fastset't | er hat es fest beschlossen | |
| häi het 't do ennelk bīfuchten dat säi hum näit wēr up sīn land kōmen düren | er hat es doch endlich erstritten dass sie nicht mehr auf sein Land dürfen | |
| häi het 't drok | er hat es eilig | |
| häi het 't drok | er hat es eilig | |
| häi het 't drok | er hat es eilig | |
| häi het 't fööer d' snē | er schafft das schon (Rdw.: "er hat das vor der Schneide") | |
| häi het 't gesağ allenerğ | er hat das alleinige Kommando | |
| häi het 't in 't līf | er hat Bauchschmerz, er hat Bauchschmerzen | |
| häi het 't in bīróód nōmen | er hat es in Erwägung gezogen | |
| häi het 't in d' bost | er hat Beschwerden in der Brust (z.B. Atembeschwerden) | |
| häi het 't in d' mund as däi ēkster in d' stērt | er spricht ununterbrochen (Spr.: "er hat es im Mund wie die Elster im Schwanz") | |
| häi het 't in d' rîğ as Âmk dat möölenspil | er hat es in Ordnung wie Amke das Mühlenspiel (Spr.) | |
| häi het 't man kwantswîs daun | er hat das nur zum Schein getan | |
| häi het 't mit höör | sie haben was miteinander (Liebesbeziehung) | |
| häi het 't mit äinmaud dóón | er hat es mit Absicht getan | |
| häi het 't näit fulhollen kunt | er hat es nicht ertragen können | |
| häi het 't sō bēserğ | er hat es so eilig | |
| häi het 't sō up 't ôğ | er hat ein Augenleiden, er hat Augenprobleme | |
| häi het 't up d' gawel | das Urteil hängt von seinem Schwur ab | |
| häi het 't up dat is 'n räecht testement | er hat alles verbraucht (Spr.: "er hat alles aufgebracht das ist ein gerechtes Testament") | |
| häi het 't wicht lak ansmēten | er hat den Ruf des Mädchens geschädigt | |
| häi het 't âl in d' dróód | er hat sein ganzes Geld verbraucht (Spr.: "er hat alles im Faden" im Bezug drauf das alles Flachs versponnen ist) | |
| häi het 't âl tau but móókt | er hat das alles zu maßlos getan; er hat das alles zu grob gemacht | |
| häi het 't ēten dóón | er hat zuende gegessen | |
| häi het 't ōwersīds stōken | er hat es seitwärts gestochen | |
| häi het bī 't wicht west | er ist bei dem Mädchen gewesen; er hat dem Mädchen beigeschlafen, er hat mit dem Mädchen Sex gehabt | |
| häi het d' dööer up 't sğöötel | er hält die Tür abgeschlossen | |
| häi het däi hârd't krēgen | er ist wieder gesund | |
| häi het däi ārm ūt 't potje | er hat den Arm verrenkt, er hat den Arm ausgekugelt | |
| häi het fandóóğ sğellen un dōven recht up 't līf | er schimpft und tobt heute immer wieder | |
| häi het fanjoer fööl appels arnt't | er hat dieses Jahr viele Äpfel geerntet | |
| häi het fanjoer fööl hāj arnt't | er hat dieses Jahr viel Heu geerntet | |
| häi het fanjoer fööl kōrn arnt't | er hat dieses Jahr viel Getreide geerntet | |
| häi het fööl geld spend't | er hat viel Geld gespendet | |
| häi het hum 't snūtband upset't | er hat ihm das Maul gestopft | |
| häi het hum bī 't stróótenamt anklājt | er hat ihn beim Straßenverkehrsamt angezeigt | |
| häi het hum dat hūs anprōt't | er hat ihm das Haus angeschwatzt | |
| häi het hum in 't fermik krēgen | er hat ihn für verdächtig betrachtet, er hat ihn entdeckt | |
| häi het hum ofgrundæærelk bīmöt't | er ist ihm verächtlich begegnen | |
| häi het mit hum büt't | er hat mit ihm getauscht | |
| häi het mī 't kwóód andóón | er hat mir das Böse angetan | |
| häi het mī 't läigen hēten | er bezichtigt mich des Lügens | |
| häi het mī bī sük bīsğed't | er hat mich sich zugeteilt | |
| häi het mī näit bīmöt't | er ist mir nicht entgegengekommen | |
| häi het no lērt wō 'n füer mit fürstäin un stóól anböt't word't | er hat noch gelernt wie eine Feuer mit Flintstein und Stahl entfacht wird | |
| häi het sük häilundal ofārbaid't | er hat sich ganz und gar abgearbeitet | |
| häi het sük in 't hāj bīnüsselt | er hat sich im Heu eingekuschelt | |
| häi het sīn klóóeğ bī 't recht anbrocht | er hat seine Klage vor Gericht angebracht | |
| häi het sīn sğóópen up 't drööeğ | der ist wohlhabend, "der hat seine Schafe auf dem Trockenen" | |
| häi het sīn sğóópkes up 't drööeğ | er hat seine Schafe auf dem Trockenen | |
| häi häit't fan Räint | er heißt Reent | |
| häi hóólt wat föör 't kwóóed | er tut was gegen das Böse | |
| häi hār d'r 'n büelt fītūten man ik lööv hum 't näit | er viele Ausreden aber ich glaube ihm nicht | |
| häi is an 't mäes krōden | er ist damit beschäftigt, Mist wegzukarren | |
| häi is an 't rīten | er werkelt herum; er räumt herum | |
| häi is an 't wäiden | er ist gerade damit beschäftigt zu jäten | |
| häi is bī 't ēten | er isst gerade | |
| häi is d'r häil fersot't up | er ist da völlig drauf erpicht | |
| häi is d'r ūtsğed't | er ist ausgeschieden | |
| häi is fan 't pad of | er ist verrückt | |
| häi is fan 't spôr of | er ist verrückt | |
| häi is gaud up 't sğier | es geht im gut (Spr.: "er ist sehr sauber") | |
| häi is hen 't āngeln | er ist losgegangen und angelt | |
| häi is hir gaud anwend't | er ist hier gut angewendet, er macht sich hier sehr verdient | |
| häi is hir in 't lauğ bōren un tōgen | er ist hier im Dorf geboren und erzogen | |
| häi is in 't achter kōmen | er ist in das Zurückgehen gekommen, er ist zurück geblieben, er ist zurück gekommen | |
| häi is in 't achterhūs | er ist im Hinterhaus | |
| häi is in 't anner joer | er ist ein Jahr älter | |
| häi is in 't bīköören | er ist dabei zu überlegen, er ist in Überlegung begriffen | |
| häi is in 't däip róókt | er ist in den Kanal gestürzt | |
| häi is in 't föörhūs | er ist im Vorderhaus | |
| häi is in 't holt | er ist im Wald | |
| häi is in 't tûn an 't planten setten | er setzt im Garten Pflanzen ein, er pflanzt im Garten Pflanzen ein | |
| häi is läip köör in 't ēten | er ist sehr wählerisch mit dem Essen | |
| häi is mit 't āutō döör d' biljēren jağt | er ist mit dem Auto durch die Schranke gefahren | |
| häi is mit hum in 't anróóken kōmen | er ist mit ihm in Berührung gekommen | |
| häi is ni häiel ferm in 't āutō | er ist kein sicherer Autofahrer | |
| häi is näit t'rüeğ | er ist nicht zurückgeblieben, er ist schlau genug | |
| häi is recht achterlīk in 't lēren | er ist im Lernen zurückgeblieben | |
| häi is rüd't | er ist ruiniert | |
| häi is sad't | er ist gesättigt | |
| häi is sğendārm bī 't swetbīsğīrmen | er ist Polizist beim Grenzschutz | |
| häi is sīt güster in 't bētern | er ist seit gestern in Genesung | |
| häi is sō falsk as sğūm up 't wóóter | er ist ein untreuer Mensch (Spr.: "er ist so untreu wie Schaum auf dem Wasser") | |
| häi is sō klauk as dat kakhūske tau Bräimen dat fan ēmer klaukhaid in 't wóóter ful | er hält sich für überschlau (Spr. "er ist so schlau wie das Scheißhaus zu Bremen das vor lauter Klugheit ins Wasser fiel") | |
| häi is sō süük dat d'r häil ğīn ūtsichten bünt dat häi wēr bēter word't | er ist so krank das es gar keine Aussichten auf Genesung gibt | |
| häi is up 't drööeğ | er hat kein Geld, er hat keine Ware, "er sitzt auf dem Trockenen" | |
| häi is ōwer 't swet stapt | er hat die Grenze überschritten | |
| häi is ūt d' tīd sğed't | er ist verschieden | |
| häi kan 't d'r mit wal daun | für ihn reicht das aus | |
| häi kan 't näit bīdrüppen | er ist nicht im Stande das zu tun; er kann es nicht bestreiten | |
| häi kan 't näit âl bīhēren | er kann es nicht alles beherrschen | |
| häi kan 't näit âl tau föörkōmen | er kann nicht alles schaffen | |
| häi kan 't wal rüegen | er kann es wohl tragen | |
| häi kan hum 't ēvenwiğt näit hollen | er kann sein eigenes Gleichgewicht nicht halten | |
| häi kan häil näit tau 't ferhārden kōmen | er will nicht wirklich genesen | |
| häi kan häil näit wēr tau 't bīdoren kōmen | er kann gar nicht wieder zur Ruhe kommen | |
| häi kan höör up 't tinbōrd setten | er kann sich mit ihr sehen lassen, er hat einen guten Fang gemacht, sie ist eine gut Partie (Spr.: "er kann sie wohl auf das Zinnregal setzen") | |
| häi kriğt 't al up sīn sêr bäin | das Unglück nimmt stets zu (Spr.: "er bekommt alles auf sein wundes Bein") | |
| häi kriğt wat set't | er bekommt etwas serviert | |
| häi krēğ d'r fut ārğ in dat 't um sīn geld west hār | er bekam sofort Furcht darum das es um sein Geld geschehen war | |
| häi kumt d'r anset't as wen häi däi düüwel säin hār | er kommt dort angelaufen als wenn er den Teufel gesehen hätte | |
| häi kumt mit klumpen in 't gelóóeğ | er gibt nicht viel auf Werte und Normen (Spr.: "er kommt mit Holzschuhen zur Trinkgesellschaft") | |
| häi kun 't allerdēğs fandóóeğ wēr näit stóón lóóten alwō häi d'r güster ērst hâu um hat het dat häi sük d'r an fergrēpen hār | er konnte es sogar heute wieder nicht stehen lassen obwohl er da gestern erst Prügel deswegen bekommen hatte weil er sich daran vergriffen hatte | |
| häi kwam tau pās as däi muet in 't jöödenhūs | er kam völlig unpassend (Spr.: "er kam so recht wie die Sau im Judenhaus") | |
| häi let't 't in âl kranten drükken | er lässt es in allen Zeitungen abdrucken | |
| häi let't as 'n döörsğēten ârft | er schaut elend aus (Rdw.: "er sieht aus wie eine durchgeschissene Erbse") | |
| häi let't as 'n ârft däi drei kēr döör 'n suldóót góón het | er schaut elend aus (Rdw.: "er sieht aus wie eine Erbse die drei Mal durch einen Soldaten gegangen ist") | |
| häi let't d'r fan of | er sieht schlimm aus (z.B. schmutzig) | |
| häi let't d'r läip sğörverğ fan of | er sieht reichlich schäbig aus | |
| häi let't däi gróósenmājer anrīten | er startet den Rasenmäher | |
| häi let't däi maudfēren hangen | er hat keinen Mut mehr (Spr.: "er lässt die Mutfedern hängen") | |
| häi let't hum anrīten | er lässt ihn anlaufen | |
| häi let't hum giren | er zockt ihn ab, er nimmt ihn aus (Spr.: "er lässt ihn schmerzlich schreien") | |
| häi let't man nor | er sieht recht mickrig aus | |
| häi let't net as käil un kārnmelk | er ist überaus blass (Spr.: "er sieht aus wie Dickmilch und Buttermilch") | |
| häi let't net as mīn brör | er sieht genauso aus wie mein Bruder | |
| häi let't niks anbrānen | er lässt nichts anbrennen (Spr.) | |
| häi let't niks up sük sitten man 't âl mit fatsūn | er lässt nichts auf sich sitzen aber alles mit Anstand | |
| häi let't sük bīgausken | er lässt sich hänseln | |
| häi let't sük d'r näit döör bīköören | er lässt sich dadurch nicht verleiten | |
| häi let't sük niks andaun | er lässt sich von nichts treffen | |
| häi let't sük näit ferbārmen | er lässt sich nicht zum Mitgefühl bewegen | |
| häi let't sük wat setten | er lässt sich ein Essen servieren | |
| häi let't sük wat tau ēten setten | er lässt sich etwas zu essen servieren | |
| häi let't wat dóólfālen | er lässt etwas herunterfallen | |
| häi lid't an takken | er leidet an Hämorrhoiden | |
| häi löpt föör 't störten | er läuft so schnell das er zu stürtzen droht | |
| häi löpt sük dōd as däi óól in 't sand | er läuft sich tot wie der Aal im Sand (Spr.) | |
| häi löpt sük dōd as däi óól in 't solt | er läuft sich tot wie der Aal im Salz (Spr.) | |
| häi löpt ōwer 't wad nóó Nördernäj | er läuft über das Watt nach Norderney | |
| häi lüğt dat hum däi swôr fan d' kop bast't | er lügt das sich die Balken biegen (Rdw.: "er lügt das ihm die Kopfhaut vom Kopf platzt") | |
| häi lēt däi minsken prōten un blēv up 't läest fandân | er ließ die Menschen sprechen und blieb zuletzt deswegen | |
| häi lōk net sō lang dat 't tāu rēt | er zog gerade so lang das das Tau riss | |
| häi maichelt mit sīn stok tau as of häi 't âl stükken slóón wil wat um hum tau stājt | er fuchtelt mit seinem Stock um sich herum als ob er alles kaputtschlagen wollte was um ihn herum steht | |
| häi maut 't altīd âl bīrāgen | er muss immer alle Welt schlechtmachen | |
| häi maut 't âl nóóóópen wat ik hum föördau | er muss alles nachmachen was ich ihm vormache | |
| häi maut hum 't ēten daun | er muss ihm die Nahrung geben | |
| häi maut nóó 't amt | er muss zum Amt | |
| häi mäinde wunners wat häi d'r ūtrecht't hār | er meinte er hätte sonst was ausgerichtet | |
| häi móókt d'r sō 'n gebóóğ fan as wen 't 'k wäit näit wat is | er macht einen Lärm darum als wenn es sonst was wäre | |
| häi pröyevd dat 't häil äigen smóók hār | er schmeckte, dass es einen ganz eigenen Geschmack hatte, er schmeckte, dass es einen ganz eigenwilligen Geschmack hatte, er schmeckte, dass es einen ganz auffälligen Geschmack hatte | |
| häi prōt't fäel | er spricht laut; er spricht schnell | |
| häi prōt't fäel | er spricht schnell; er spricht laut | |
| häi prōt't hollandsk | er spricht niederländisch; er spricht unanständig | |
| häi prōt't man 'n körrelke Ōstfräisk | er spricht nur ein wenig Ostfriesisch | |
| häi prōt't min | er spricht schlecht | |
| häi prōt't sük sğōn | er entlastet sich | |
| häi prōt't sō bōvenlandsk | er spricht so fremdartig, er spricht wie ein Deutscher | |
| häi prōt't ōstfräisk | er spricht ostfriesische, er spricht ostfriesisches Platt | |
| häi rit't däi brummer an | er startet das Mofa | |
| häi rit't höör 't hüüvke fan d' kop | er gewinnt die Oberhand über sie (Spr.: "er reißt ihr die Haube vom Kopf") | |
| häi sal 't wal bīrönnen | er wird es schon wieder einholen | |
| häi sal dī 't wal antöönen | er wird es dir schon beweisen | |
| häi sal wal kōmen - häi het 't altaus säeğt dat häi kōmen wul | er wird schon kommen - er hat es jedenfalls gesagt das er kommen will | |
| häi set't däi wüep achter 't āutō | er macht den Anhänger hinter das Auto | |
| häi set't sük dóól | er setzt sich hin | |
| häi sit't al tau baukoppen | er sitzt dort und schüttelt den Kopf | |
| häi sit't bōven mī | er sitzt über mir | |
| häi sit't d'r sō bīhóógelk | er sitzt dort so zufrieden | |
| häi sit't ful fan achterdocht | er sitzt voller Arglist | |
| häi sit't ful fan wóóngelôv | er hat einen starken Aberglauben | |
| häi sit't gaud in d' plünnen | er ist gut gekleidet | |
| häi sit't in 't wērtshūs ērder dat häi helpt | er sitzt lieber in der Kneipe anstatt zu helfen | |
| häi sit't in 't ōrlauğje mit sīn nóóber | er ist im Kleinkrieg mit seinem Nachbarn | |
| häi sit't in d' häecht | er sitzt in der Haft | |
| häi sit't in d' kâu | er sitzt im Gefängnis | |
| häi sit't tēgen hum | er sitzt neben ihm | |
| häi sit't up 't rad ne' 's 'n óóep up d' slīpstäin | er hängt auf dem Fahrrad wie ein nasser Sack, er sitzt ganz verkrampft auf dem Fahrrad, er sitzt ganz verquer auf dem Fahrrad, er hat eine merkwürdig
ungeschickte Haltung auf dem Fahrrad (wörtlich: er sitzt auf dem Fahrrad wie ein Affe auf dem Schleifstein) | |
| häi sit't up müülen bī 't füer un spüttert in d' āske | er ist ein richtiger Faulenzer (Rdw.: "er sitzt auf Pantoffeln beim Feuer und spuckt in die Asche") | |
| häi slöd't dat land | er zieht Gräben durch das Land | |
| häi smit't däi sluren achterūt | er wirft die Hausschuhe nach hinten | |
| häi smēt 't in d' in kibbel | er bestritt es heftig | |
| häi snakt as 'n metwust däi 't fet undlōpen is | er faselt ohne Punkt und Komma (Rdw.: "er schwatzt wie eine Mettwurst der das Fett entlaufen ist") | |
| häi snid't | er schneidet | |
| häi späjde hum in 't undlóót | er spuckte ihm ins Gesicht | |
| häi stekt 't up | er gibt auf, er lässt es sein | |
| häi stun bī d' stróóet an 't klöömen | er stand an der Straße und fror | |
| häi stun bī d' stróóet un was an 't klöömen | er stand an der Straße und fror | |
| häi stöt mit d' kop tēgen 't böön | er stößt mit dem Kopf an die Decke | |
| häi stājt in 't anner lid | er steht im nachfolgenden Glied; er ist die Folgegeneration | |
| häi säeğt hum dat pelūt in 't siecht | er sagt es ihm direkt ins Gesicht | |
| häi söyğt däi kalver mit 't söyğhōrntje | er säugt die Kälber mit der Flasche | |
| häi süd't 'n mōj ēten | er kocht ein schönes Essen | |
| häi süd't sük 'n âj | er kocht sich ein Ei | |
| häi sğüddelt sük as 'n wóóterhund däi ūt 't wóóter kumt | er schüttelt sich wie ein Wasserhund der aus dem Wasser kommt | |
| häi trielt an 't häiel lēvend | er zittert am ganzen Leib | |
| häi trielt an 't häiel līf | er zittert am ganzen Leib | |
| häi was an 't mäes förken | er war damit beschäftigt Mist umzuschichten | |
| häi wil 't näit wäiten | er will es nicht wissen | |
| häi wil 't ğīn wōrd hebben | er will es nicht zugeben (Rdw.: "er will es ohne Wort haben") | |
| häi wil sük up 't oel dağ bētern as däi mīğelkes - däi krīgent ōk ērst jūken wen s' old bünt | er will sich im Alter bessern wie die Ameisen - die bekommen erst Flügel wenn sie alt sind (Spr.) | |
| häi wit't et up mī | er schiebt mir die Schuld zu | |
| häi word't altīd föörstóón | er wird immer verteidigt | |
| häi word't döör d' röyep fauert | er wird schlecht gefüttert, er wird schlecht bedient (Spr.: "er wird durch die Raufe gefüttert") | |
| häi word't fan hum anhóólt | er wird von ihm angesprochen | |
| häi word't mī al tau baldóóderğ | er wird mir immer zu gewalttätig | |
| häi word't no bīmundjet | er wird noch bevormundet | |
| häi word't old - däi maudfēren bünt d'r ūt | er wird alt und mag nichts mehr unternehmen (Spr.: "er wird alt - die Mutfedern sind verschwunden") | |
| häi word't sō batsk | er wird so eitel | |
| häi word't sō olbōrerğ dat me hum hóóst föör 'n oel mantje hollen kun | er wird so altmodisch das man ihn fast für ein altes Männlein halten könnte | |
| häi word't sō smöej me kan hum wal um d' finger wikkeln | sein Stolz wurde ganz gebrochen (Spr.: "er wird so geschmeidig man kann ihn wohl um den finger wickeln") | |
| häi word't up 't bôvst bóóntje set't | er wird befördert, er wird gelobt (Rdw.: "er wird auf den obersten Posten gesetzt") | |
| häi word't up 't unnerst bóóntje set't | er wird degradiert, er wird gestraft (Rdw.: "er wird auf den untersten Posten gesetzt") | |
| häi wul 't näit pröyven | er wollte es nicht probieren | |
| häi wul höör an 't lēvend | er wollte ihr an die Wäsche, er wollte an ihren Körper | |
| häi wurğde net sō lâng as dat häi 't dóól krēğ | er würgte genauso lange bis er es herunter bekam | |
| häi wurğt net sō lâng as dat häi 't wēr tau d' ströet ūt het | er würgt so lange bis er es wieder aus der Kehle heraus hat | |
| häi wäit 't näit tau bīseffen | er begreift es nicht | |
| häi wäit man al tau gaud dat 't geböören maut | er weiß nur all zu gut das es passieren muss | |
| häi wōnt an 't öywerkânt | er wohnt am Ufer | |
| häi wōnt up 't öywer | er wohnt am Ufer | |
| häi óópt 't âl nóó | er äfft alles nach | |
| häi āngelt hum net sō lâng bit dat häi hum in 't net het | er ködert ihn so lange bis er ihn im Netz hat | |
| häi ārbaid't nóó d' anslağ | er arbeitet nach Plan | |
| häi ōweret't hóóst in d' ārften | er überisst sich fast in den Erbsen | |
| häil fan 't stüer wēsen | völlig aus der inneren Richtung geraten, desorientiert
sein, völlig "von der Rolle" sein | |
| hóól ōwer 't hūs | ostfriesisches Schnellgericht, "Rebbdi" | |
| hāj in 't gulf fläjen | Heu in den Gulf packen | |
| hājel um 't sājel | ganz wüst und durcheinander (Rdw.) | |
| hār 'k 'n hârk hat, hār 'k 't hārkt hat | hätte ich eine Harke gehabt, hätte ich das Harken beendet (Zungenbrecher) | |
| hōvddäilen fan 't līf - hārt lēver lueng finger äers un tueng | Hauptteile des Körpers - Herz Leber Lunge Finger Hintern Zunge | |
| hōğ in 't nüst stājt däi äibēr | hoch im Nest steht der Storch | |
| ik bün 't näit bīnööden | ich benötige das nicht | |
| ik bün 't wīs worden | ich habe es erfahren | |
| ik bün dī 't günnen | ich gönne es dir | |
| ik bün mit hum näit bīhūd't no bīhort | ich hab mit ihm nichts zu tun, ich habe mit ihm nichts gemein, ich bin mit ihm nicht verwandt (Spr.: "ich bin mit ihm weder behäutet noch behaart") | |
| ik bün mī d'r sēker dat 't alēr geböört het | ich bin mir sicher das es schon eher geschehen ist | |
| ik bün näit unner d' gausen ūtbröd't | so dumm bin ich nicht (Rdw.: "Ich bin nicht unter den Gänsen ausgebrütet") | |
| ik bün up 't Grō'fēn | ich bin in Großefehn; ich bin auf dem Große Fehn | |
| ik bīläiv 't um dat tau daun | ich habe Lust das zu tun | |
| ik bīlēd 't dō | ich stimmte damals zu | |
| ik bīmäin dat 't sō is | ich glaube das es so ist | |
| ik dē 't in d' slöör | ich tat es in der Gewohnheit | |
| ik ferföölde mī up 't läest | ich langweilte mich zuletzt | |
| ik for nóó 't lauğ weğ | ich fahre ins Dorf | |
| ik föylde dat 'k fālen sul man ik bīgrēp mī man no ēven an 't lēnen | ich fühlte das ich fallen werden aber ich griff noch gerade das Geländer und hielt mich fest | |
| ik góó hen 't swemmen | ich gehe hin und schwimme | |
| ik góó up 't hūs an | ich begebe mich nach Hause | |
| ik góón nóó 't lauğ tau | ich fahre ins Dorf | |
| ik gēv mī of fan 't baudel as Jân Läigert fan 't oel pērd | ich sage mich davon los wie der Lügenjan von dem alten Pferd (Spr.) | |
| ik heb 't al âl bīlēvt - mī hebbent s' an ansğēten un ansğōten | ich habe schon alles erlebt - mich hat mach schon betrogen und angeschossen | |
| ik heb 't drok | ich habe keine Zeit, ich habe zu tun | |
| ik heb 't fan 't gedruns | ich habe es von einem Gerücht | |
| ik heb 't föör gaud acht't | ich habe es für gut erachtet | |
| ik heb 't in 't blaud | ich habe Kreislaufprobleme | |
| ik heb 't in 't luer | ich beobachte es genau | |
| ik heb 't in d' föyl | ich habe das im Gefühl; fig. es liegt mir im Blut | |
| ik heb 't in d' rüeğ | ich habe Rückenschmerzen | |
| ik heb 't näit mit flīt dóón | ich habe es nicht mit Vorsatz getan | |
| ik heb 't näit um 't geld dóón | ich habe es nicht wegen des Geldes getan | |
| ik heb 't sülst móókt - 't is d'r ōk nóó | das habe ich selbst gemacht - sieht man (spöttisch) | |
| ik heb 't sō up d' ōgen | ich habe solche Probleme mit den Augen | |
| ik heb d'r näit up acht't | ich habe nicht darauf geachtet; ich aber es nicht behütet, ich habe es nicht bewahrt, ich habe mich nicht darum gekümmert | |
| ik heb d'r sō 'n lütjen ēk an d' finger däi sit't ful fürerğkaid un däi düüwel stekt un brānt mī sō dat ik fannacht ğīn ôğ fan diecht dóón heb | ich habe da so ein kleines Geschwür am Finger das ist eher entzündet und jener Teufel sticht und brennt mich so das ich heute nacht kein Auge zugetan habe | |
| ik heb d'r wal 'n gis man häiel sēker kan 'k dī 't näit säegen | ich habe wohl eine Vermutung aber ganz sicher kann ich es dir nicht sagen | |
| ik heb dī 't jóó fut säeğt | ich hab es dir ja gleich gesagt | |
| ik heb hum 't düğterğ indóón | ich habe es ihm gut eingebläut | |
| ik heb hum an 't līntje | ich habe ihn in meiner Gewalt, er muss mir gehorchen, ich habe ihn an der Leine | |
| ik heb hum d'r up anprōt't | ich habe ihn darauf angesprochen | |
| ik heb in 't Jäiwerland ğīn küen | ich bin im Jeverland unbekannt | |
| ik heb in mīn jööğd ğīn ōwerfläiger west un was in d' sğaul altīd man wat t'rüeğ | ich bin in meiner Jugend kein Überflieger gewesen und war in der Schule immer etwas unterentwickelt | |
| ik heb mī 'n döyk in 't āutō jağt | ich habe mir eine Beule in das Auto gefahren | |
| ik heb wat in 't luer | ich habe etwas in Aussicht; ich erwarte etwas; ich beobachte etwas; ich plane etwas | |
| ik heb ğīn anslağ nauğ düs word't mī däi tīd sō lâng | ich habe nicht genügend Beschäftigung darum kommt mir die Zeit so lang vor | |
| ik hār 't altīd al säeğt | ich habe es schon immer gesagt | |
| ik kan 't fäj näit stālen | ich kann das Vieh nicht aufstallen | |
| ik kan 't häil näit upkrīgen, dat häi mī näit nöyğt het | ich kann es nicht verschmerzen das er mich nicht eingeladen hat | |
| ik kan 't ni mēr düren! | ich kann es nicht mehr aushalten! | |
| ik kan 't näit bētern | ich kann da nichts für, ich bin nicht Schuld, ich habe das nicht zu verantworten | |
| ik kan 't näit bīgóópen | ich kann den Mund nicht so weit aufsperren | |
| ik kan 't näit âl bīfechten wat mī uphalst word't | ich kann nicht alles bewältigen was mit aufgehalst wird | |
| ik kan 't wal lasten | ich kann das wohl leisten | |
| ik kan däi kērl näit up 't fäel kīken | ich kann den Mann nicht ausstehen (Rdw.: "ich kann dem Mann nicht auf das Fell sehen") | |
| ik kun 't antau näit hollen | ich konnte es beinahe nicht halten | |
| ik kun 't hóóst ni inkrīgen | ich konnte es fast nicht nach Hause bekommen | |
| ik kun 't ni mēr fulhollen | ich konnte es nicht mehr aushalten | |
| ik kun 't näit bētern dat häi ful | ich hatte keine Schuld daran das er gefallen ist | |
| ik maut 't bīduren dat ik dī näit helpen kan | ich bedaure das ich dir nicht helfen kann | |
| ik maut 't ferlōpen | ich muss das ablaufen | |
| ik maut hen 't rüüden | ich muss zum Kartoffelernten | |
| ik maut hen 't ārbaiden | ich muss zur Arbeit | |
| ik maut up 't sğüer | ich muss in die Scheune; fig. ich muss zur Toilette | |
| ik muğ 't näit missen | ich möchte es nicht missen | |
| ik mäin 't līk sō | ich meine es ebenso | |
| ik mäin 't net sō | ich meine es ebenso | |
| ik sal 't freimóóken | ich werde es ausrichten | |
| ik sal 't wal in bīdenk nēmen | ich werde es mir überlegen | |
| ik stun d'r antau dat ik hum fat't hār | ich hätte ihn beinahe gefasst | |
| ik stun häil ferbóóst as ik höörde dat häi sō äilend fan 't lēven kōmen hār | ich war ganz erstarrt als ich hörte das er so elend gestorben war | |
| ik sē 't man ūt orerğkaid | ich sagte es nur zum Spaß, ich habe nur einen Witz gemacht | |
| ik was no 'n hennerğ fôn ik wäit 't no as was 't fandóóeğ ik worde 't mäintgaud un brājde jüüst mit mīn messen wiren 'n hôs föör mīn bäep | ich war noch ein heranwachsendes Mädchen ik weiß es noch als wenn es heute wäre ich bewachte das Gemeindegut und strickte mit meinen Messingdrähten eine Strumpfhose für meine Großmutter | |
| ik wil 't fööer hum upfóóten | ich will es vor ihm aufnehmen | |
| ik wil 't in d' bīdenk nēmen | ich will es mit überlegen | |
| ik wil dī 't bīlōven wēsen! | da kannst du dich drauf verlassen! | |
| ik wil dī 't bīlōvt wēsen | ich schwöre es dir | |
| ik wil dī 't häil freibosterğ säegen | ich will es dir ganz direkt sagen | |
| ik wil dī 't näit fast bīlōven dat ik kōm | ich kann es dir nicht fest versprechen das ich komme | |
| ik wil dī 't swēren wēsen | ich will es dir schwören | |
| ik wil dī 't swēren wēsen | ich will es dir schwören | |
| ik wil sünnerklóósgaud kōpen föör däi lütje kindjes däi sō mōj nóó 't berke góón un sō mōj wēr upstóón | ich will Nikolausgebäck kaufen für die kleinen Kinder die so schön ins Bettchen gehen und so schön wieder aufstehen | |
| ik wäit näit wō 't is | ich weiß nicht wie es ist | |
| ik wünsker dī 't allerbäest | ich wünsche dir das Allerbeste, ich wünsche dir alles Gute | |
| ik wēs 'n sğelm wen 't näit woer is | ich wäre ein Schelm wenn das nicht war ist | |
| imprent't | imprägnier | |
| in 'n gâud fat surt 't näit | in einem guten Fass wird nichts sauer | |
| in 't | im | |
| in 't achternóó | im Nachhinein | |
| in 't blaud hebben | Kreislaufprobleme haben | |
| in 't büüsdauk | im Taschentuch | |
| in 't bīköören wēsen | unschlüssig sein, unsicher sein | |
| in 't empeld | detailliert, im Einzelnen | |
| in 't enterhuk kōmen | ein Geschwisterkind bekommen (Spr.: "in den Stall für einjähriges Vieh kommen") | |
| in 't fautgóóndergewest bünt fööl winkels | in der Fußgängerzone sind viele Geschäfte | |
| in 't ferbüüten stóón | im Austausch stehen | |
| in 't fergēt | in Vergessenheit | |
| in 't fermik hebben | im Verdacht haben, verdächtigen | |
| in 't ferwachten wēsen | schwanger sein, in einer Schwangerschaft sein | |
| in 't föören | im voraus; zuvor | |
| in 't föören bītóólen | im voraus bezahlen | |
| in 't föören kōmen | zuvorkommen | |
| in 't gat stēken | einsperren, ins Gefängnis stecken | |
| in 't gefecht sitten | im Streit sein | |
| in 't gehäil | insgesamt, im Ganzen, alle zusammen, alles zusammen | |
| in 't gulf | auf dem Gulf | |
| in 't holt | im Wald | |
| in 't holt läegen | einsargen | |
| in 't hörn bī 't füer | in der Ecke am Feuer; trad.: im Hörnstuhl am Feuer, in der Ecke am offenen Herdfeuer, im Hörnstuhl am offenen Herdfeuer | |
| in 't hāj | im Heu | |
| in 't hāj wēsen | bei der Heuarbeit sein | |
| in 't hūkje | in der Hocke, hockend | |
| in 't hūs | im Haus | |
| in 't kitje kōmen | ins Gefängnis kommen | |
| in 't króóm kōmen | niederkommen, gebären | |
| in 't króóm kōmen | schwanger sein | |
| in 't króóm söölen | schwanger sein | |
| in 't króóm wēsen | im Wochenbett liegen | |
| in 't kânt nājen | heftig abfertigen (Rdw.: "in die Kante nähen") | |
| in 't lauğ bünt däi minsken al âl mit höör tūntjes bēserğ | im Dorf sind die Leute schon alle mit ihren Gärten beschäftigt | |
| in 't luer krīgen | zu Gesicht bekommen, entdecken, herausfinden | |
| in 't lōf sğäiten | ins Kraut schießen | |
| in 't mâl jóógen | durcheinander bringen (Rdw.: "ins Verrückte jagen") | |
| in 't mâl wēsen | durcheinander sein, in Unordnung sein, in Verwirrung sein (Rdw.: "im Verrückten sein") | |
| in 't mäien | im Allgemeinen | |
| in 't nöchtern | am frühen Morgen, im Nüchtern | |
| in 't nüst góón | ins Nest gehen; fig. ins Bett gehen | |
| in 't nōrd | im Norden | |
| in 't orerğ däjen | im Schönen gedeihen | |
| in 't suer liegen | einen Kater haben, verkatert sein, an den Folge eines Alkoholrausches leiden | |
| in 't sóód sğäiten | Samen bekommen | |
| in 't süükenhūs hebbent s' hum net akróót an 't drüppen hangen | im Krankenhaus haben sie ihn jetzt gerade an den Tropf gehängt | |
| in 't twäied bild fan d' läest bīdrīf | in der zweiten Szene des letzten Aktes | |
| in 't wiel | im Wilden, in Unordnung, wüst verdreht, verrückt, aus dem Fugen geraten; in einem unordentlichen Lebensstil | |
| in 't wiel prōten | verwirrt sprechen, faseln, fantasieren | |
| in 't wārk kōmen | in Kraft treten, Inkrafttreten | |
| in 't wārk setten | an die Arbeit machen, an die Ausführung machen | |
| in 't äen | in Unruhe, in Aufruhr, in Aufregung, im Aufstand | |
| in 't āutō mautent wī us âl tauhôp angaspen | im Auto müssen wir uns alle zusammen anschnallen | |
| in 't Ōstfräisland | in Ostfriesland | |
| in 't ōst maut däi süen ferrīsen in 't süüd maut säi sük uphīsen in 't west gājt säi hen 't dóólen in 't nōrd het säi niks tau hóólen | im Osten geht die Sonne auf um im Süden nimmt sie ihren Lauf im Westen wird sie untergehen im Norden ist sie nie zu sehen (Spr.) | |
| in 't ōsten | im Osten | |
| in d' drāj móókt häi gaud fort achter 't āutō | er beschleunigt das Auto stark in der Kurve | |
| in d' kārsttīd wordent allerwēgens in 't Ōstfräisland ferdōbeln móókt - dor wordent hóósen óónten of sukkergaud mank däi lüü ferdōbelt | in der Weihnachtszeit werden überall in Ostfriesland Verknobelungen veranstaltet - da werden Hasen Enten oder Süßigkeiten verknobelt | |
| in d' nōwember word't 't nat | im November wird es nass | |
| in d' oktōber wintert 't al | im Oktober wird es schon Winter | |
| in däi fandóóğsk tīd wordent internetstars anbēd't as alēr gōden | in der heutigen Zeit werden Internetstars angebetet wie früher Götter | |
| in fatsūn mağ 't âl wēsen | mit Anstand darf man alles (Spr.) | |
| inset't bôn | Einmachbohne | |
| is 't näit wies dan is 'n mis | ist das nicht richtig dann ist es falsch (Spr.) | |
| je wal is 't kold! | Guten Appetit!, "Iss bevor es kalt wird!" | |
| jueng kau bünt tóój 't melken | junge Kühe sind schwer zu Melken | |
| jī mautent in 't nüst! | ihr müsst ins Bett! | |
| kled't | gekleidet | |
| knap rīp un do âl röt't | kaum reif und schon verrottet (Spr. im Bezug auf junge Greise) | |
| krābkóóter spring in 't wóóter | dir wünsche ich den Tod (Spr.: "Kratzbürste spring ins Wasser") | |
| kumt fenten! lóót't us bālzjäi spöölen! | kommt Jungs! Lasst uns Ballspiel spielen! | |
| kuntrulöör fan 't baukhollen | Wirtschaftsprüfer | |
| kât in 't düüster knīpen | heimlich ausschweifen (Spr.: "die Katze im Dunkeln kneifen") | |
| kōrn in 't gulf fläjen | Korn in den Gulf packen, Getreide in den Gulf packen | |
| letst dū 't d'r bī? | beläst du es so? | |
| läeğ dat bīsīd anners gājt 't no köt | lege das beiseite sonst geht es noch kaputt | |
| lóót 't man sluren | lass es laufen wie es läuft | |
| lóót't us anklingen | lasst uns anstoßen | |
| lóót't us sğofttīd hollen | lasst uns eine Arbeitpause machen, lasst uns eine Pause machen | |
| lüst köst't geld sē däi jung dō häi 'n dübbeltje ferdanst | Lust kostet Geld sagte der Junge da hatte er ein Dubbeltje vertanzt (Spr.) | |
| lī strikt däi ōster wind ōwer 't ōğ | sanft streicht der Ostwind über die Insel | |
| līkt dī 't wat? | gefällt es dir? | |
| me kan 't hóóst näit âl bīredden un bīrīten | man kann nicht alles schaffen | |
| me kan 't in d' wērld näit âl bīsğikken | man kann in der Welt nicht alles ordnen | |
| me kan 't näit fersğrikken of ferwrikken | man kann 's nicht bewegen noch verrücken | |
| me kan 't näit âl bīmundjen | man kann nicht alles beaufsichtigen | |
| me kan 't näit âl bīmöyten | man kann nicht alles verhindern | |
| me kan 't näit âl bīrīten | man kann nicht alles schaffen | |
| me kan 't näit âl ōwerhēren | man kann nicht alles beherrschen | |
| me kan 't óómöögelk âl bīrīgen | man kann unmöglich alles ausgleichen | |
| me kan fööl bīlēven dō me old word't | man kann viel erleben wenn man alt wird | |
| me word't d'r recht kwellerğ fan | man bekommt davon einen richtigen Blähbauch | |
| me word't ēder fan 'n drekkoer ōwerforen as fan 'n kūtswóógen ōwerjağt | man wird eher von einer Dreckkarre überfahren als von einem Kutschwagen überjagt (Spr.) | |
| mis sē däi maid 't hemd sit d'r fööer | schlimm sagte die Magd das Hemd sitzt davor (Spr.) | |
| mit 'n sâjs kan ōk 'n lütje fent mājen man mit 'n swóó is 't kērlsārbaid | mit der modernen Sense kann auch ein kleiner Junge mähen aber mit der altfriesischen Sense ist es echte Männerarbeit (Spr.) | |
| mit 'n wupsdī sat häi up 't pērd | mit einer raschen Wendung saß er auf dem Pferd | |
| mit 't solt kōmen dō dat âj up is | zu spät kommen (Rdw.: "mit dem Salz kommen wenn das Ei auf ist") | |
| mit 't tüüğ bīstóón blīven | mit der Nachgeburt steckend verbleiben | |
| mit d' moers in 't botterfat sitten kōmen | sich gut niederlassen, gut unterkommen (Spr.: "mit dem Arsch ins Butterfass setzen") | |
| mit hum is 't d'r hēr | er ist am Ende, mit ihm geht's zu Ende | |
| mit pāsen un mēten word't tīd ferslēten | mit Passen und Messer wird Zeit verschlissen | |
| mustert nóó 't ēten | er lernt nicht aus seinen Fehlern (Rdw.: "Senf nach dem Essen") | |
| muğst 't willen | es wäre dir zu wünschen | |
| mâud is dat däi nóóbersdensten bī 't twäied ōwersprēken fan d' jueng lüü föör 't kranswinden twei pistōlen as bærgeld krīgent | Brauch ist es das die Nachbarsbediensteten bei der zweiten Aufbietung der Verlobung von den jungen Leuten für das Kranzbinden zwei Friedrichsdor Trinkgeld bekommen | |
| móótskup mit bīswet't instóón | Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH) | |
| mörnrōd brengt wóóter in d' slōd man óóvendrōd môj wêr in 't bōt | Morgenrot bringt Wasser in den Graben aber Abendrot schönes Wetter ins Boot (Spr.) | |
| mörnrōd brengt wóóter in d' sōd man óóvendrōd môj wêr in 't bōt | Morgenrot bringt Wasser in den Brunnen aber Abendrot schönes Wetter ins Boot (Spr.) | |
| mēdsīn maut būten 't bīrek fan kinner wort worden | Medizin muss außerhalb der Reichweite von Kindern aufbewahrt werden | |
| mēr kun 'n d'r näit oflēsen um dat 't pepier al ferspaukt was | mehr konnte man nicht ablesen weil das Papier bereits vergilbt war | |
| mī bīläivt 't | ich habe Lust dazu | |
| mī flikkert 't fööer d' ōgen | mir flackert es vor den Augen | |
| mī grūvelt 't | ich bin besorgt | |
| mī sğad't wat | mir ist unwohl | |
| mīn frâu het lâng süük west man säi is do wēr in 't anwinnen | meine Frau ist lange krank gewesen aber ist dennoch wieder in Genesung begriffen | |
| mīn lichem word't swak häi sal wal näit mēr lâng mitgóón | mein Körper wird schwach er wird wohl nicht mehr lange mitmachen | |
| mīn lütje sğīt bī d' hakken wēs man stiel mäem wil dī 't titje gēven | mein kleiner Hosenscheißer sei nur still Mama will dir die Brust geben | |
| mīğ up 't bäer | Bettnässer | |
| mōj in 't wārk man lelk in d' kârk | ein tüchtiger aber nicht frommer Mensch (Spr.: "schön in der Arbeit aber unartig in der Kirche") | |
| neierğkaid in 't land | frische Kraft im Land | |
| no nōjt is 't geböört | noch nie ist es geschehen | |
| no wat achter 't fat hebben | noch Geldreserven haben (Spr.: "noch was hinter dem Fass haben") | |
| no wō is 't? | na wie geht es dir? | |
| näit in 't hūs | nicht im Haus | |
| nóó 't anner kânt | zur anderen Seite | |
| nóó 't brājen fan 't swīn maut dat häiel geslüns d'r ūt | nach dem Brühen des Schweins müssen die ganzen Gedärme raus | |
| nóó 't inläegen góón | zum Einsargen gehen | |
| nóó 't lóóten | dem Anschein nach | |
| nóó 't maur foren | gebären (Rdw.: "zum Moor fahren") | |
| nóó 't mī 't tau let't | wie mir scheint | |
| nóó d' lechtmies gājt ğīn fos mēr ōwer 't īs | nach Lichtmesse geht kein Fuchs mehr über das Eis | |
| nóó dat mī 't tau let't | wie mir scheint | |
| nööes fan 't lücht | ausgebranter Docht | |
| nōrder bräed't | nördliche Breite | |
| nōrdwind in d' jūni wājt 't kōrn in 't land | Nordwind im Juni weht das Getreide ins Land (Spr.) | |
| nū 't âl in 't wiel is sal ik róódslóón | da nun alles durcheinander ist will ich beratschlagen | |
| nū is häi ōwer 't holt flōgen | jetzt ist er über den Wald geflogen | |
| nū sal 't no düller worden! | jetzt kann es kaum noch schlimmer werden! | |
| of 't gaud of min bī hum stājt sal hum näit grīven | ab es gut oder schlecht bei ihm ist quält ihn nicht | |
| of ik 't hērstel of kōp 't wēr näj | ab ich es repariere oder kauf es wieder neu | |
| ofkled't | abgekleidet; abgetrennt | |
| ofsând't (däi) | Abgesandte, Abgesandter | |
| oller gājt fööer un wen 't ōk nóó d' gâlğ gājt | Das Alter schreitet kontinuierlich vorran und wenn auch der Tod kommt (Das Alter geht vorran, auch wenn es zum Galgen geht) | |
| pliksğüllen un slağrēgen kōmen up 't läest döör | auch Kleinigkeiten können einen ruinieren (Spr.: "kleine Schulden und Staubregen kommen zuletzt durch") | |
| prent't | geprägt | |
| prōt Ōstfräisk! of sğad't dī dat? | sprich Ostfriesisch! oder schadet es dir? | |
| rapsnūt't wōrden | snöde Wörter | |
| rif grēp häi 't raur un sğōt däi bōntje dōd | rasch griff er nach dem Gewehr und erschoss den Bösewicht | |
| rüeğpīn kumt blōt fan 't nööken | Rückenschmerzen hat man nur vom Sex | |
| rütter up 't pērd | trad.: "Reiter auf dem Pferd", ostfriesischer Spekulatius in Form eines Reiters auf einem Pferd | |
| rüüemt föör 't sülst lēren | Selbstlernzentrum | |
| rūd't | kariert | |
| sad't | gesättigt | |
| sitter up 't ôğ | med.: Gerstenkorn (Hordeolum) | |
| snükup un ik flōgent ōwer 't mēr snükup blēv weğ un ik kwam wēr | Schluckauf und ich flog über das Meer Schluckauf bleib weg und ich kam wieder (beschwördenes Spr. gegen Schluckauf) | |
| snīder sīn sğêr snid't sğārp sğārp snid't snīder sīn sğêr | Scheiders Schere schneidet scharf scharf schneidet Schneiders Schere (Zungenbrecher) | |
| spīkers ūt 't holt lūken | Nägel aus dem Holz ziehen | |
| stiep in 't gat | kompakte Mehlspeise mit Butter und Sirup | |
| stóóderğ an 't ārbaiden | ständig bei der Arbeiten | |
| stājt d'r wat näjs in 't bladje | steht was neues in der Zeitung | |
| swārtspred't dikkoplapper | zool.: Schwarzkolbiger Braun-Dickkopffalter (Thymelicus lineola) | |
| sâd't (däi) | Sättigung | |
| säi däilen sük d'r in 't wārk | sie teilen sich die Arbeit, sie teilen die Arbeit untereinander auf | |
| säi fangen an 't baiern | sie fangen an die Glocken zu läuten | |
| säi gung hen 't swemmen | sie ging schwimmen | |
| säi hebbent hum d'r güster óóvend bī 't spil düğterğ bēt hat | sie haben ihn gestern beim Spiel kräftig überlistet | |
| säi hebbent hum undset't | sie haben ihn entlassen | |
| säi het 't mit d' mauer | sie hat Gebärmutterbeschwerden | |
| säi kumt bī 't sğummeln recht in d' öykers | sie erreicht beim Reinigen auch die Zwischenräume | |
| säi móókent däi slōd näit örnelk ūt säi bünt man an 't poegen jóógen | sie säubern den Graben nicht ordentlich sondern sind am faulenzen (Spr.) | |
| säi nēment sük näit fööl in 't oller | sie sind fast gleichalt | |
| säi riğt höör 't jakje | sie richtet sich ihr Jäckchen | |
| säi sit't altīd tau stikken un prikken | sie stickt und näht viel | |
| säi sit't tau 't blāren | sie ist gerade dabei zu weinen | |
| säi sit't tau 't nājen | sie ist gerade dabei zu nähen | |
| säi word't slóónsmóóts | sie wird schlagfertig | |
| sóód't | besamt | |
| sünsğīn un rēgen - heksen bünt an 't pankâuk bakken | wenn die Sonne scheint bei Regen backen die Hexen Pfannkuchen (Spr.) | |
| süüder bräed't | südliche Breite | |
| süünerğ süünerğ - sē dat burinske dō lēt säi 'n dübbeltje lappen dat köst't höör fīfthalf | sparsam sparsam - sagte die Bäuerin da ließ sie ein Zweistüberstück reparieren was die ein Fünftehalb kostete (Spr.) | |
| sğed't lüü | geschiedene Leute | |
| sğipper sğipper sğīt ōwer 't bōrd het sīn äigen wīf fermōrd't | Schiffer Schiffer scheiß über Bord hat seine eigene Frau ermordet (Kinderr.) | |
| sğursğotten ōwer 't land - hauner in d' hand | Liebellen über dem Land - Hühner in die Hand (alte Weisheit da die Liebellen den Regen anzeigen) | |
| sğüt't wôğ | Flechtwand | |
| sğīt ōwer 't bōrd | "Scheiß über Bord", Schiffer | |
| sīn bunken in 't büüsdauk nóó hūs dróógen | sich geschlagen geben (Rdw.: "seine Knochen im Taschentuch nach Hause tragen") | |
| sīn fóóer düüwelæærde fērer 't elfürtje ful ūt | sein Vater schimpfte weiter die Teezeit viel aus | |
| sīn fóóer is mit 't āutō melöör | sein Vater ist mit dem Auto verunglückt | |
| sīn ollen bünt sğed't | seine Eltern sind geschieden | |
| sō gaud as 't gājt | so gut es geht | |
| sō gaud as 't wil | so gut es geht, so gut es mag | |
| sō kāst dū 't wal fulhollen | so kannst du es dir gut gehen lassen | |
| sō lâng as bæær is in d' kân is 't bīnül in d' man | so lange Bier ist in der Kanne ist Bewusstsein im Manne (Spr.) | |
| sō läiverlóó maut 't wat worden | so allmählich muss es klappen | |
| t' | zu (Kursform von tau) | |
| t'r | zu der (i. Ortsn.) | |
| t'r Fēn | Nn.: ter Fehn | |
| t'r Hóósbörğ | Nn.: ter Haaseborg, ter Hazeborg | |
| t'rüeğ | zurück | |
| t'rüeğ | zurückgeblieben, beschränkten Geistes, borniert, engstirnig | |
| t'rüeğ- | zurück- (Vorsilbe) | |
| t'rüeğdenken | zurückdenken | |
| t'rüeğkōmen | im Vermögen fallen | |
| t'rüeğkōmen | zurückkommen | |
| t'rüeğnēmen | zurücknehmen | |
| t'rüeğtrēden | zurücktreten | |
| t'rüeğtrēden (dat) | Rücktritt | |
| t'rüeğwīsen | zurückweisen | |
| tau 't | zu dem, zum, gen (Kurzform von tau dat) | |
| tau 't fö'joer | zum Fühling | |
| tau 't klappen kōmen | zur Entscheidung kommen | |
| tau 't minst | wenigstens | |
| tau 't nōrdōst | gen Nordosten | |
| tau 't póóske daunt wī aier ūtpūsten un anmóólen | zu Ostern pusten wir Eier aus und malen sie an | |
| tau 't tweiüütersten slóón | ins Extrem falle, Himmelhochjauchzen - zu Tode betrübt (Spr.: "extremen Gegensatz leben") | |
| tau in 't hūs dū! | los ins Haus du! | |
| tebletten föör 't hārt | Tabletten gegen Herzleiden | |
| trek in 't wóóter | Wasserstrudel | |
| twäj up 't anner | jede dritte, jeder dritte, jedes dritte | |
| twäj up 't anner joer | jedes dritte Jahr | |
| täj an Jân 't is 'n bulkalf | zieh an Jan es ist ein Stierkalb (Spr.) | |
| tüü an Jân 't is ğīn bulkalf | zieh an Jan es ist kein Stierkalb (Spr.) | |
| tēgen 't ferwachten | gegen die Erwartung | |
| tēgen 't ōğhoer ankīken | falsch sehen, verkennen | |
| tēgen dīn fîts let't mīn läip kitterğ | im Vergleich zu deinem Rad sieht meines sauber aus | |
| tēgendes dat häi kwam was 't ēten klor | bis zu seiner Ankunft war das Essen fertig mittlerweile | |
| tīd nauğ het in 't hēf blēven | wer sich nicht spurtet den bestraft das Leben (Spr.: "Zeit genug ist im Wattenmeer geblieben") | |
| um 't gefal | was das anbelangt | |
| un do - wī wassent 't dóódelk | und doch - wir waren es tatsächlich | |
| un dō dī 't hārt fräj wat stöt't dī fräj wat sērt un fräj wat blöd't - lóót 't sūsen do lóót 't sūsen | und wenn dich das Herz ziemlich stößt dich ziemlich verletzt ziemlich blutet - dann lass es gehen doch lass es gehen | |
| unner 't | unter dem | |
| unner 't būsrūntje | unter dem Arbeitshemd | |
| up 't | auf dem | |
| up 't Flasmēr | in Flachsmeer | |
| up 't allement brengen | zur Sprache bringen | |
| up 't allerläest | als Letztes | |
| up 't almäien | im Allgemeinen | |
| up 't best is wen dū dat spöölswîs lēren dājst | am besten ist es wenn du das spielend lernst | |
| up 't bäer góón | zu Bett gehen, ins Bett gehen | |
| up 't böön | auf dem Dachboden | |
| up 't drööeğ róóken | aufs Trockene kommen; fig. nichts zu trinken haben | |
| up 't dêl | auf dem Fußboden | |
| up 't færkânt góón | in das Viereck gehen; fig. ins Bett gehen | |
| up 't füer wēsen | kochen (Rdw.: "auf dem Feuer sein") | |
| up 't fēn | auf dem Fehn | |
| up 't gemak góón | auf die Toilette gehen | |
| up 't gemak tau bröyden sitten | lange Zeit auf der Toilette verbringen | |
| up 't güntsīd | auf der anderen Seite, auf der gegenüberliegenden Seite | |
| up 't güntsīd fan d' stróóet | auf der gegenüberliegenden Straßenseite | |
| up 't güntsīd hūs | auf der anderen Seite des Hauses | |
| up 't gāsthöeğt wāsent äiken bōmen man däi hebbent âl bōmkanker | auf der Sandinsel wachsen Eichen aber die haben alle Baumkrebs | |
| up 't hārt | auf dem Herzen | |
| up 't hūs an | nach Hause | |
| up 't klāj | in der Marsch | |
| up 't land | auf dem Land, auf der Weide | |
| up 't läest | aufs letzte, am Ende, zuletzt, schließlich, endlich | |
| up 't läest góón | aufs letzte gehen; fig. der Entbindung nahe sein | |
| up 't lēvend hebben | Beschwerden haben; von etwas mitgenommen sein; von etwas stark bewegt werden; emotional werden | |
| up 't mârkt | am Markt | |
| up 't mäist | am meisten, vorwiegend | |
| up 't oller fan tachenterğ | im alter von achtzig | |
| up 't pad | unterwegs | |
| up 't pad góón | aufbrechen ohne besonderes Ziel | |
| up 't pad wēsen | unterwegs | |
| up 't plât land wōnen | auf dem Dorf wohnen | |
| up 't pērd stīgen | zu Pferde steigen, auf das Pferd steigen | |
| up 't stārven nóó dōd | sterbenskrank; noch lange nicht tot (ironisch) | |
| up 't söndağ | am Sonntag | |
| up 't sēbrópad | auf dem Zebrastreifen | |
| up 't sğört | mit einem T-Shirt bekleidet | |
| up 't sğüer góón | in die Scheune gehen; fig. auf die Toilette gehen | |
| up 't sğüer mauten | in die Scheune müssen; fig. auf die Toilette müssen | |
| up 't unnerst | in den Unterkleidern | |
| up 't weğ wēsen | in der Schangerschaft sein | |
| up 't äen | am Ende, schließlich | |
| up 't ôğ | auf dem Auge, an dem Auge; dem Augenschein nach, wie es scheint | |
| up 't Īlkerfēn | auf dem Ihlowerfehn | |
| up d' ferlēdene bīäinkumst hebbent wī 'n häiel büelt bīprōt't | bei der letzten Zusammenkunft konnten wir sehr viel besprechen | |
| up dat ik näit in 't wiel kōm sal óóbīsğóóvt muğ upsğäiten | damit ich nicht verrückt werde soll das ungebildete wegschießen | |
| up höör lösskup gung 't d'r hēr | auf ihrem Hochzeitstag ging es drunter und drüber | |
| up sīn gerechterğkaid het häi 't säegen | auf seinem Grund und Boden bestimmt allein er | |
| up äien nóó 't fööerst | bis auf eines das Vorderste | |
| up äien nóó 't läest | bis auf eines das Letzte | |
| up äien nóó 't êrst | bis auf eines das Erste | |
| us läief nóóderğ fürst un sīn döörlücht't folk | unserem lieben gnädigen Fürsten und seiner durchlauchten Familie | |
| us móóek is gaud an 't lōpen | unsere Produktion läuft gut | |
| us wacht't 'n hachelk lot | auf uns wartet ein unangenehmes Schicksal | |
| wat 'n elfürtje is? 't was walēr setrecht dat in däi gâud börgerhūshollens 's föörmiddóóğs tēgen elf üer 'n kopke tē drunken wur | was ein Elfürtje ist? das war einst Gewohnheitsrecht das in den guten Bürgenhaushalten vormittags um elf Uhr eine Tasse Tee getrunken wurde | |
| wat 'n māl wêr - lóót us man hen 't būskōl döskern | was für ein schlechtes Wetter - lass uns Weißkohl dreschen (Spr.) | |
| wat 't dājt dat 't dājt | koste es was es wolle; was kommt das kommt | |
| wat an 't bek f'rbī railen | etwas unüberlegt ausplaudern (Rdw.: "etwas am Mund vorbei tauschen") | |
| wat bīdüd't dat? | was bedeutet das? | |
| wat dat brōt föd't! | wie das Brot nährt!, wie das Brot mästet! | |
| wat döör 't gemak spöylen | etwas die Toilette herunter spülen | |
| wat dücht't dī sul ik hum wal anköönen? | was denkst du kann ich ihn besiegen? | |
| wat dājt 't? | was kostet es? | |
| wat dājt mī 't sēr! | wie weh mir das tut! | |
| wat helpt mī 't wârm bæær dō ik dōd bün | von der eigenen Beerdigung bekommt man nichts mehr mit (Spr.: "was hilft mir das warme Bier wenn ich tot bin") | |
| wat hārent säi 't drok fan 't hof of tau kōmen | wie hatten sie es doch eilig vom Hof fort zu kommen | |
| wat in 't līf hebben | gegessen haben | |
| wat is 't 'n kollen | welch eine Kälte herrscht doch | |
| wat is d'r föör 'n wööer up 't mârkt! | welch ein Gedränge auf dem Markt! | |
| wat is dat dan föör 'n oel fjöökel? dat girt 't je ūt! | was ist das denn für ein Schrottauto? das quitscht ja wie verrückt! | |
| wat let't dat mōj | wie schön das aussieht | |
| wat maut 't d'r föör wēsen? | was muss es dafür sein?, was kostet es? | |
| wat sal 't wēsen? | was darf es sein? | |
| wat sğad't dī? | was fehlt dir? | |
| wat um 't līf hebben | etwas anzuziehen haben | |
| wat up 't jak krīgen | Schläge beziehen | |
| wat up 't līf hebben | periodische Anfälle haben | |
| wat up 't lōp hebben | etwas vermissen, etwas nicht wiederfinden | |
| wat äien up 't achtermârkt fandóóeğ âl kōpen kan! | was man auf dem Schwarzmarkt heutzutage alles kaufen kann! | |
| wel 't luer andrājen | jemanden täuschen, jemanden betrügen | |
| wel 't neijoer ofwinnen | traditionell "jemandem das Neujahr abgewinnen" | |
| wel het 't anspil? | wer hat das Anspiel? | |
| wel het dat füer anböt't? | wer hat das Feuer entfacht?; fig. wer hat den Streit angezettelt? | |
| wel het hum d'r tau anprōt't? | wer hat ihn dazu überredet? | |
| wel in 't slēptāu nēmen | jemanden mitziehen | |
| wel kan 't annern? | wer kann es ändern? | |
| wel nóó 't lēvend ampeln | jemandem nach dem Leben trachten | |
| wel sük näit sad et't däi slikt sük ōk näit sad | wer sich nicht satt isst der schleckt sich auch nicht satt (Spr.) | |
| wel wäit wor däi óól löpt - sē Jân - dō set't häi d' fûk in 't wóógenspôr | es kommt auf den Blickwinkel an, es ist nicht alles wie es scheint (Spr.: "Wer weiß wo der Aal läuft - sagte Jan - da setzt er die Reuse in die Wagenspur") | |
| wel wäit wor däi óól löpt - sē Jân - dō set't häi d' fûk in d' göötgat | es kommt auf den Blickwinkel an, es ist nicht alles wie es scheint (Spr.: "Wer weiß wo der Aal läuft - sagte Jan - da setzt er die Reuse in das Gießloch") | |
| wel wäit wor däi óól löpt - sē Jân - dō set't häi d' fûk in d' sğöstäin | es kommt auf den Blickwinkel an, es ist nicht alles wie es scheint (Spr.: "Wer weiß wo der Aal läuft - sagte Jan - da setzt er die Reuse in den Schornstein") | |
| wen 't gājt forent wī mit 't āutō anners góó' w' mit 't fîts | wenn es geht fahren wir mit dem Auto sonst nehmen wir das Fahrrad | |
| wen 't kind ferdrunken is sal däi sōd dempt worden | man lernt erst im nachhinein (Spr.: "wenn das Kind ertrunken ist muss der Brunnen zugeschüttet werden") | |
| wen 't kind fersōpen is maut d' püet dempt worden | man lernt erst im nachhinein (Spr.: "wenn das Kind ertrunken ist muss der Brunnen zugeschüttet werden") | |
| wen 't knipt was knipt | wenn ich mir nicht anders zu helfen weiß | |
| wen 't no 'n bītje sō tau früst dan krīgent wī bol 'n môj ōwerjağt | wen es noch ein bisschen so friert dann kriegen wir bald eine schöne Eisbahn | |
| wen 't up is fangt dat gilpen wēr an | wenn es auf ist fängt das schreiende betteln wieder an | |
| wen God us näit bīholt dan bünt wī häilundal ferlüd't | wenn Gott uns nicht erhält dann sind wir ganz und gar verklungen | |
| wen d' foer króókt is säi no ni tau - wen 't kalf blārt is 't no ğīn kau | es gehört mehr dazu als nur wollen (Spr.: "wenn des Weidetor knarrt ist es noch nicht kaputt - wenn das Kalb schreit ist es noch keine Kuh") | |
| wen d'r 'n krāj ōwer 't īs hen kan dan kumt d'r ōk al 'n Rīpster an | kaum dass das Eis trägt, sicht man schon die Leute aus Riepe auf Schlittschuhen | |
| wen däi süen rist in 't west köönent lâj lüü best | wenn die Sonne im Westen aufgeht arbeiten faule Menschen am besten (Spr.) | |
| wen däi wóógen näit slēt un dat pērd näit frēt was 't 'n gauden forman west | wenn der Wagen nicht verschließ und das Pferd nicht fraß wäre es ein guter Fuhrmann geworden (Spr.) | |
| wen häi 't swiren up 't līf het is d'r ğīn möyten tēgen | wenn er zechen will ist er nicht zu stoppen | |
| wen ik dat gaud man äits bīhebben kan dan sal 't ōk mîn worden | wenn ich das Gut nur einmal Besitzen sollte dann wird es auch meins werden | |
| wen man sük ōk däi häiel dağ ofārbaid't dan kan me 't do näit âl bīrappen | wenn man sich auch den ganzen Tag abarbeitet so kann man doch nicht alles bearbeiten | |
| wit is licht bīsmet't | weiß ist leicht beschmutzt (Spr.) | |
| wor däi hêğ up 't lēğst is stiğt äien d'r ōwer | immer den leichtesten Weg nehmen (Spr.: "wo die Hecke am niedrigsten ist steigt man darüber") | |
| wor góóten un busten in 't holt bünt dor wil 't wóóter licht inarnen un dan is 't holt bol fergóón | wo Löcher und Risse im Holz sind da wird das Wasser leicht eindringen und dann ist das Holz bald vergangen | |
| wor ik däi potlōdstrēk set't heb | wo ich den Bleistiftstrich gesetzt habe | |
| wor mâl swîn wröyten is 't hārd | wo schlimme Pfuscher arbeiten hat man es schwer (Spr.) | |
| wor mīn brör wal up 't läest bīdort het dat mağ däi läief God wal wäiten | wo mein Bruder zuletzt wohl geblieben ist das mag der liebe Gott wohl wissen | |
| wor säi nū tau krāben sit't dat wäit ğīn äien | wo sie sich jetzt rumtreibt weiß niemand | |
| wor sō 't? | wo genau? | |
| wul 't man môj wêr worden willen | wäre doch nur schönes Wetter | |
| wîd't (däi) | Weite, räumliche Weite, Breite | |
| wóóter in 't ôğ | med.: "grüner Star", Glaukom | |
| wī bakkent us mit bambusstokken stokbrōd ōwer 't füer | wir backen uns mit Bambusstöckern Stockbrot über dem Feuer | |
| wī bóókernt us an 't füer | wir wärmen uns am Feuer | |
| wī bóókernt us in 't wóóter | wir wärmen uns im Wasser | |
| wī gungent in hūs um dat 't tau kold was in būten | wir gingen ins Haus weil es draußen kalt war | |
| wī hebbent 'n wōrd mitnanner prōt't | wir haben ein Wort miteinander gesprochen | |
| wī hebbent us nummers ferbüt't | wir haben unsere Nummern ausgetauscht | |
| wī hebbent âl tuffels rüd't | wir haben alle Kartoffeln gerodet | |
| wī hārent nanner knap bīgröt't | wir haben einander kaum begrüßt | |
| wī mautent däi blöymen in 't dan ferempelden | wir müssen die Blumen in diesem Beet ausdünnen | |
| wī willent 't lücht anstēken | wir wollen das Licht entzünden | |
| wī willent d'r 'n bindsel um móóken dat 't näit ūtnanner fālt | wir wollen ein Gebinde darum machen damit es nicht auseinander fällt | |
| wī willent hōpen dat dat wārk wat fatsūnelker word't | wir wollen hoffen das die Angelegenheit anständiger wird | |
| wīn in 't glas jüchel | Wein im Glas schwenken | |
| wō 't ōk wēsen mağ | wie es auch sein mag | |
| wō gājt 't sülst | wie geht es selbst? | |
| wō gājt 't? | wie gehts? | |
| wō häit't säi? | wie heißt sie? | |
| wō kan 't angóón? | wie ist es möglich?, kaum zu glauben! | |
| wō kan me an 't wust säin wor achter of fööer is? antern: me maut s' sük ōwer d' sğullers hangen | wie kann man bei einer Wurst vorne und hinter erkennen? Antwort: man muss sie sich über die Schultern hängen | |
| wō kāst dū mī 't wal taumauden wēsen? | wie kannst du mir das nur zumuten? | |
| wō lâng hebbent jī d'r al mit an toğ west un nū hebbent jī 't no näit klor? | wie lange beschäftigt ihr euch schon damit und jetzt habr ihr es noch nicht vollendet? | |
| wō mōjer dat hūs sō dürer word 't | je schöner das Haus desto teuerer wird es | |
| wō mōjer is 't hir | um wieviel schöner ist es hier | |
| wō sğitterğer hum 't gājt wō mēr bild't häi sük in | umso schlechter es ihm geht umso mehr bildet er sich ein | |
| wōsō büst dū sō 'n ēsel dat dū dī 't âl uppakken letst | wieso bist du so ein Esel dem man alles aufpacken kann | |
| âl bóót helpt sē däi müeğ dō mēğ s' in 't hēf | auch Kleinvieh macht Mist (Spr.: "jeder Gewinn hilft sagte die Mücke da urinierte sie in das Meer") | |
| âl bī 't oel | alles beim Alten | |
| âl letters fan 't alfóbäit | alle Buchstaben des Alphabetes | |
| äien föör 't störten | eines auf Reserve | |
| äien up 't anner | jede zweite, jeder zweite, jedes zweite, alle zwei | |
| äien up 't anner joer | jedes zweite Jahr | |
| äien up 't anner móól | jedes zweite Mal | |
| äien up 't anner móól kumt häi wal insent hir | jedes zweite Mal kommt er wohl mal hier | |
| äien up 't bunkīs fören | jemanden aufs Glatteis führen | |
| äin kēr in 't joer kumt däi kuntrulöör fan 't baukhollen däi bauken nóókīken | einmal im Jahr kommt der Wirtschaftsprüfer um die Bücher zu kontrolieren | |
| ó nū wäit ik 't! | ah jetzt weiß ich es! | |
| óóferdrüt't | unverdrossen | |
| óóferhöd't | unvorhergesehen, unversehens | |
| óóferhöyd't | unvorbereitet | |
| óóferwacht't | unerwartet | |
| óóferwacht't | unerwartet | |
| ērst 'n gaud ōwerlağ hollen un dan 't gāu ūtföören dat is bóós | erst eine gute Beratung abhalten und dann schnell ausführen das ist das Richtige | |
| ō wērld wat grabbelst dū in 't düster | oh Welt was tappst du im Dunkeln (Spr.) | |
| ōster bräed't | östliche Länge | |
| ōwer 't almäien | über das Maß hinaus | |
| ōwer 't stüer góón | über Bord gehen | |
| ūt 't lid wēsen | ausgekugelt sein, ausgerenkt sein | |
| ūt 't stük | vom Stück | |
| ūtspred't | ausgebreitet | |
| ūtsğend't | verdorben, verschimpft | |